نامه سردبیر

این سرمقاله را به بهانه انتشار دو مقاله اول این شماره (که بنا به سفارش سردبیر تالیف شده اند) اختصاص داده ایم به بحث ارزیابی این فصلنامه و سایر مقالات حوزه مدیریت و سیاست گذاری علم و فناوری در ایران. واقعیت این است که با وجود رشد عددی بسیار سریع متخصصان و پژوهشگران این حوزه در سال های اخیر، عمق پژوهش های مربوطه رشد متناسبی نداشته است. از سال ۱۳۸۳ که برنامه ریزی برای انتشار این فصلنامه آغاز شد و حتی در بهار ۱۳۸۷ که نخستین شماره به چاپ رسید، امید هیات تحریریه و موسسان مجله آن بود که به زودی رشته های کارشناسی ارشد و دکترای این حوزه به نتیجه می رسند و تعداد مقالات مورد نیاز مجله از طریق پژوهش های قابل قبول آنان تامین خواهد شد . آن موقع کسی فکر نمی کرد که تعداد این رشته ها و دانشجویان به این سرعت رشد کند و نیز کسی گمان نمی برد که علی رغم این رشد، ورودی مقالات قابل داوری فصلنامه، هیچ رشدی را تجربه نکند! به نظر می رسد که کیفیت پژوهش های حوزه علمی ما، دچار بحران اساسی است وگرنه امروز سالانه باید شاهد حدود یکصد مقاله مطلوب و مرتبط از دانش آموختگان ارشد و دکترا می بودیم. عجیب آنکه حتی تعداد مقالات ISI در مجلات قابل قبول هم چندان بیشتر نشده است درحالی که انتظار می رفت نسل جوان ما با تسلط بهتر به زیان خارجی، بتواند اعتبار علمی خوبی در این حوزه برای کشور به ارمغان بیاورد. برای بروز این بحران تلخ، دلایل متعددی را می توان مطرح کرد که بعضی از آنها عبارتند از: ۱- کمبود استادان متخصص و پایین بودن تعداد آنها نسبت به دانشجویان و نیز درگیر بودن اغلب آنها در فعالیت های اجرایی و پروژه های پژوهشی بعضا بی کیفیتی که نمی توانند به مقالات علمی منجر شوند. ۲- فقدان نظام های ارزیابی دقیق پایان نامه های دانشگاهی که موجب می شود اغلب آنها صرفا یک روند کاملا تکراری و از پیش مشخص و فاقد نوآوری را طی کنند. ۳- عدم ایفای نقش مناسب از سوی نهادهای تخصصی نظیر انجمن ملی مدیریت فناوری ایران که بعضا برای بالابردن تعداد مقالات همایش های خود، پایین بودن سطح علمی این مقالات را تحمل و ترویج می کرده است. ۴- ازدیاد تعداد مجلات علمی پژوهشی مربوطه در حالی که هیات تحریریه و داوران و نویسندگان و خوانندگان همه آنها تقریبا مشترک هستند. در کنار همه مطالب فوق، بالابردن سطح کیفی مقالات فصلنامه با مشکل دیگری هم روبروست: برای ارزیابی همین مقالات موجود هم، داور متخصص و متمرکز روی شاخه های خاص در دسترس نیست. اغلب استادان معروف و حتی اعضای هیات تحریریه فصلنامه از همکاری در داوری دقیق و به موقع خودداری می کنند و اگر همکاری تعداد معدودی از همکاران نبود، همین سطح کنونی کیفیت مقالات و نظم انتشار مجله هم حفظ نشده بود. همه دانش پژوهان حوزه مدیریت و سیاست علم و فناوری باید بدانند که تدوین و نیز داوری مقالات علمی، وظیفه روزمره آنهاست و اعتبار داخلی و جامعه علمی کوچک ما، به جز از این طریق، مسیر دیگری نخواهد داشت.