پایش آفات و بیماری های درختان بید در استان گیلان

وجود یک برنامه پایش منظم، برای فراهم آوردن اطلاعات برای انتخاب و اقدامات مناسب کنترل، ارزیابیاثربخشی و ایجاد تاریخچه زندگی آفات و بیماری های گیاهی، ضروری است و امکان کنترل به موقع و صحیح عوامل خسارت زا را فراهم میکند، همچنین به عنوان زیر بنایی برای مدیریت آفات و بیماری ها شناخته می شود. با توجه به اینکه تابه حال هیچگونه برنامه پایش و نظارت مستمر و دائمی، بر عوامل خسارتزا در رویشگاه های بید، در استان گیلان وجود نداشته، بنابراین، این بررسی مقدماتی برای دستیابی به اطلاعات اولیه، برای ادامه طرح پایش آفات و بیماری ها در سطح استان به اجرا درآمد تا قدمی ابتدایی، برای ارائه و ادامه گام های آتی در اینگونه برنامه ها باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و در فازهای مختلف مطالعات کتابخانه ای، میدانی و آزمایشگاهی به انجام رسید. دوره زمانی انجام پروژه سال های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱ بوده و در فصل رویشی بازدیدهای میدانی و سپس مطالعات آزمایشگاهی انجام شد. محدوده جغرافیایی پروژه، رویشگاه های بید در استان گیلان شامل ایستگاه هایی در صفرابسته، لشت نشاء، پلیمبرا، املش، لنگرود و شلمان بوده است. آفات پروانه سفید آمریکایی (Hyphantria cunea Drury)، شته بید (Chaitophorus saliciti Koch.)، سوسک برگخوار بید (Plagiodera versicolora Laicharting) و پروانه گالزای بید (Aegeria apiformis Clerck) درختان بید مشاهده شدند. زنگ بید (Melampsora coleosporioides Dietel)، از بیماری های رایج و همه گیر در تمامی رویشگاه ها در سال های مختلف بوده است و آسیب بیش از ۴۰ درصدی را نشان داده است. پس ازآن، پروانه سفید آمریکایی بیشترین آلودگی را درختان بید ایجاد کرده است. پروانه سفید آمریکایی، در ایستگاه های شرق استان گیلان، آسیب کمی (حدود ۵ تا ۶ درصد) را منجر شده است. سوسک برگ خوار بید در شلمان، املش و لنگرود بیشتر از سایر مناطق آسیب زده است. پروانه گالزای بید، نیز، به طورمعمول در همه مهر و موم ها و مناطق موردمطالعه در سطحی حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد آلودگی درختان بید ایجاد کرده است. با توجه به تغییرات این دوره، پایش مستمر آفات در دوره های بعدی پیشنهاد شد.

کلیدواژه ها:

بید ، خسارت ، آفات ، بیماری ها ، استان گیلان.