شناسایی ارقام متحمل به خشکی در کلزا پاییزه (Brassica napuse L.) در شرایط اقلیمی کرج
محل انتشار: فصلنامه علوم محیطی، دوره: 21، شماره: 1
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 108
فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SCJS-21-1_013
تاریخ نمایه سازی: 2 مرداد 1402
چکیده مقاله:
سابقه و هدف: آب قابل دسترس به منظور آبیاری کلزا در اواخر فصل رشد به دلیل کاهش بارندگی و همچنین استفاده از منابع آبی برای زراعت های پرسود بهاره افت شدیدی می یابد. لذا امکان مواجه شدن گیاه با تنش خشکی در مراحل پایانی رشد بسیار محتمل می باشد. بنابراین گزینش ژنوتیپ های مقاوم به خشکی برای موفقیت در تولید این محصول در مناطق خشک و نیمه خشک بسیار حائز اهمیت است.مواد و روش ها: آزمایشی مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی (۹۸-۱۳۹۶) در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. تیمارهای تنش خشکی شامل آبیاری معمول، قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی تا پایان رشد و قطع آبیاری از مرحله گلدهی تا پایان رشد در کرت های اصلی و ژنوتیپ های پاییزه کلزا شامل Talayeh، Okapi، SLM۰۴۶، Ahmadi، Zarfam، Licord، Neptun، Natali، GK Gabriella و Opera در کرت های فرعی در نظر گرفته شدند.نتایج و بحث: نتایج نشان داد که تنش خشکی به خصوص در قطع آبیاری از گلدهی در تمام ژنوتیپ های مورد بررسی باعث کاهش وزن هزار دانه، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، درصد روغن، عملکرد دانه، عملکرد روغن، طول دوره رشد و کارایی مصرف آب نسبت به آبیاری معمول شد. در شرایط آبیاری معمول بیشترین عملکرد دانه در ژنوتیپ های okapi، Neptun و Natali به ترتیب با ۵۵۵۸، ۵۶۹۸ و ۵۰۷۶ کیلوگرم در هکتار حاصل شد. در شرایط تنش خشکی ژنوتیپ های SLM۰۴۶، Zarfam، Natali و Opera در قطع آبیاری از خورجین دهی با عملکرد دانه به ترتیب ۳۱۴۴، ۲۸۶۴، ۳۲۳۷ و ۲۹۵۱ کیلوگرم در هکتار و در قطع آبیاری از گلدهی به ترتیب با عملکرد دانه ۲۳۷۷، ۲۴۷۲، ۲۴۴۱ و ۲۵۳۹ کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. شاخص های میانگین بهرهوری (MP)، میانگین هندسی بهرهوری (GMP) و تحمل تنش (STI) بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه در شرایط تنش و غیرتنش داشتند و برای گزینش ژنوتیپ های برتر مناسب تر بودند. بر همین اساس مقاومترین ژنوتیپ ها به تنش Okapi، SLM۰۴۶، Zarfam، Neptun، Natali و Opera بودند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصله ژنوتیپ های Okapi، SLM۰۴۶، Zarfam، Neptun، Natali و Opera در شرایط تنش آخر فصل به عنوان ژنوتیپ های برتر جهت کشت در شرایط آب و هوایی کرج توصیه می گردند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مدینه بیژنی
گروه کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
سعید صوفی زاده
گروه کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
امیرحسین شیرانی راد
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
حمید جباری
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :