کشاورزی پایدار در قرآن

و مثل (صدقات) کسانی که اموال خویش را برای طلب خشنودی خدا و استواری روحشان انفاق می کنند، همچون مثل باغی است که بر فراز پشته ای (بلندی، ناهمواری) قرار دارد (که اگر) رگباری بر آن برسد، دو چندان محصول برآورد و اگر رگباری هم بر آن نرسد (باران ریزی) برای آن بس است) و خداوند) به آنچه انجام می دهید بیناست (بقره، ۲۶۵). با توجه به کوهستانی و ناهمواربودن کشور و پراکنش نامناسب بارندگی، تخمین زده می شود  حدود ۶۵ درصد بارش ها در کشور به علت استفاده از شیوه های سنتی آبیاری هدر می رود.  شرایط اقلیمی و توپوگرافی ایران از مهم ترین کارمایه ها برای توسعه باغات است. به دلیل اهمیت تامین آب برای درختان میوه و محدودیت منابع آب، در سیستم کشت دیم استفاده از روش هایی که به طور طبیعی از بارندگی موجود حداکثر بهره برداری را می نمایند بسیار حائز اهمیت هستند. در سیستم کشت دیم با توجه به بارندگی و آبیاری محدود، یکی از نقاط کلیدی در مدیریت باغ، افزایش حفظ توانایی خاک در نگهداری آب جذب شده می باشد. در نتیجه در این روش، هدف اصلی مدیریت نزولات آسمانی در جهت کاهش تبخیر و تعرق و افزایش راندمان جذب آب توسط گیاه می باشد. بیشتر منابع علمی موجود در کشور ترجمه هایی از کتب دانشگاه های اروپا و امریکا هستند که شرایط کاملا متفاوتی با اقلیم کشور ما دارند و عدم توجه به این موضوع باعث خسارت های هنگفت به صنعت کشاورزی مملکت شده است. در حالیکه توجه به قرآن کریم به عنوان یک رفرنس جهان شمول و همیشه روزآمد می تواند مشکلات عدیده کشاورزی پایدار را کاهش دهد. به عنوان مثال مطابق نص صریح آیات الهی با انتخاب صحیح محل کشت، انتخاب گونه های مقاوم یا متحمل به خشکی (زیتون، انجیر، انگور و میوه های خشک) و استفاده بهینه از آب باران، می توان در مکان های شیب دار کم بازده اقدام به کشت باغ به صورت دیم نمود. لذا این تحقیق با هدف آشنایی با مفاهیم کشاورزی پایدار در قرآن کریم با استفاده از تکنیک Grounded Theory انجام شد.

کلیدواژه ها:

آبیاری ، کشت دیم ، کارایی مصرف آب ، کشاورزی پایدار ، کشاورزی قرآنی