مطالعه تطبیقی رابطه علم قاضی و سایر ادله اثبات در اثبات جرائم در فقه امامیه و حقوق کیفری ایران

یکی از مهمترین مباحث در هر نظام آیین دادرسی طرق اثبات ادعا برای رسیدن به حقوق ماهوی است که از آن به عنوان ادله اثبات یاد میشود. در میان این ادله، تاثیر علم قاضی مورد اختلاف نظر میان فقها و حقوقدانان است؛ هم اصل اعتبار آن و هم قلمرو حجیت آن. سوالی که مطرح است آن است که علم قاضی در نظام آیین دادرسی جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با سایر ادله اثبات دعوی چه جایگاهی دارد و در تعارض میان علم قاضی و سایر ادله چه راهکاری جهت رفع این تعارض وجود دارد. در پاسخ می گوییم با بررسی تطبیقی میان نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران و فقه امامیه علم قاضی چه در امور حقوقی و چه در امور کیفری چه در حقوق الله و چه در حقوق الناس به طور مستقل و در عرض سایر ادله دارای حجیت است و در صورت تعارض میان ادله بر آنها ارجحیت دارد. مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به گردآوری کتابخانه ای داده های مرتبط پرداخته است و در سه بخش مفهوم شناسی، رابطه علم قاضی و سایر ادله اثبات در فقه امامیه و رابطه علم قاضی و سایر ادله اثبات در آیینه قوانین تهیه و تنظیم گشته است.

کلیدواژه ها:

علم قاضی ، ادله اثبات ، تعارض ، آیین دادرسی کیفری