نقش مدیریت شهری در تحقق نظام حقوقی حاکم بر ساماندهی بافت فرسوده شهری

امروزه ارگانهای دولتی، مقامات تصمیم گیرنده و مجریان طرحها، همگی به این موضوع واقف شده اند که حضور و مشارکت مردم در امور شهر به ویژه بافتهای فرسوده و تاریخی، نقش اصلی را در تحقق پذیری این طرحها ایفا می نمایند. شهرهای بزرگ و تاریخی ایران با مشکلات عمده ای روبرو هستند. از طرفی کالبد شهرهای بزرگ در حال رشدی نسنجیده است و از دیگر سو هسته های تاریخی آنها در حال از بین رفتن است. رشد شتابزده، گسترشهای بی برنامه، افزایش جمعیت و تراکم از مشکلات امروز شهرهای ماست. شهرهای قدیم ما با کوچه های پیچ در پیچ، مساجد، بازار، برج و بارو و... با دخالتهایی مواجه شد که به منظور صنعتی شدن به دگرگون کردن ساختارشان منجر شد؛ و جدای از لطمه های معماری- شهرسازی به لطمات اقتصادی و فرهنگی نیز منجر شد. مسئله بافت های فرسوده و نوسازی آن ها از موضوعاتی است که در صدر مسائل و دغدغه های شهرنشینی امروز قرار گرفته است. در دهه های اخیر، پس از تجربه طولانی و متمادی برنامه ریزی متمرکز و نوسازی فن گرا، دیدگاه ها و نظریه های جهانی بر سر تهمید رویکردی مشارکتی با تکیه بر درگیری و مداخله ساکنان در نوسازی محلات مسکونی خویش اجماع نموده اند. هدف این مقاله نقش مدیریت شهری در تحقق نظام حقوقی حاکم بر ساماندهی بافت فرسوده شهری می باشد. طی دهه های گذشته قوانین و مقررات گوناگونی در قالب قانون برنامه های توسعه، قانون بودجه، قوانین و مقررات عمومی شهرسازی و نیز قوانین و مقررات ویژه بافت های فرسوده به تصویب رسیده که به بحث نوسازی این بافت ها و مشارکت در آن پرداختند، و نیز نهادهای متعددی با اساسنامه ها و شرح خدمات خاص خود در این خصوص تکوین یافتند. اما به نظر می رسد که مشارکت اجتماعی در این حوزه آن گونه که شایسته است که به عرصه تحقق راه نیافت و این امر به مانعی جدی بر سر راه نوسازی بافت های فرسوده بدل شد.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: فرسوده شهری ، نوسازی ، بهسازی