بازیابی معماری یادمانی ازدست رفته سردر باغ زرشک اصفهان برپایه اسناد توصیفی و تصویری

سردر باغ زرشک یکی از بناهای شاخص دوره صفوی بود که در بخش جنوبی محورچهارباغ اصفهان قرار داشت و در گذر زمان تخریب گردید. بررسی سفرنامه ها، روزنامه ها، کتب تاریخی، تصاویر، نقشه ها و عکس های تاریخی به شکل مستقیم می تواند در بازیابی معماری یادمانی چهارباغ صفوی اصفهان یاری رساند. دیگر پژوهشگران محور چهارباغ اصفهان را در گستره هایی همچون بررسی اصول شهرسازی این محور با نظام طراحی باغشهر مورد بررسی قرار داده اند. لیکن، این پژوهش تلاش دارد برخی از ویژگی های بدنه شهری این محور را از طریق بازیابی معماری سردر باغ های پیرامون آن مورد واکاوی قرار دهد؛ لذا، برای نخستین بار در این نوشتار، با بهره گیری از اسناد توصیفی و تصویری و مقایسه و تحلیل آن، به بازنمایی سردر باغ زرشک پرداخته شده است. مطالعات انجام شده بخشی از ویژگی های این بنا در گستره: شکل پلان، تعداد طبقات و ارتفاع بنا، ویژگی های نما (آرایه ها و ساختمایه) و موقعیت مکانی و گونه ارتباط آن با عناصر شهری محور چهارباغ بالا را آشکار ساخت. همچنین سیر تحولات این بنا (ساخت، مرمت و تخریب) و کاربری آن (اقامتی و اداری) برپایه نظام مالکیت باغ زرشک و تاثیرپذیری آن از عملکرد محور چهارباغ بالا، از دوره صفوی تا کنون بررسی و مشخص شد این بنا پس از سه قرن، در اواخر دوره قاجار به سبب فرسودگی تخریب شده است. فرایند حاضر می تواند در بازیابی ویژگی های کالبدی دیگر بناهای محور تاریخی چهارباغ اصفهان مورد استفاده قرار گیرد

کلیدواژه ها:

باغشهر اصفهان ، معماری یادمانی دوره صفوی ، محور گردشگری چهارباغ ، سردر باغ زرشک ، اسناد تاریخی