بررسی آراء مفسران درباره واژه قرآنی فیل

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 130

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NGHDR-3-1_011

تاریخ نمایه سازی: 11 تیر 1402

چکیده مقاله:

قرآن کریم به زبان عربی نازل شده، و زبان عربی نیز مانند هر زبان دیگری تحت تاثیر عوامل مختلف، میزبان واژگانی غیرعربی از فرهنگ ها و زبان های دیگر است. این واژگان پس از هضم شدن در زبان عربی و دگرگونی ساختاری به تدریج ماهیتی عربی پیدا می کنند و به عنوان واژه های مانوس در محاورات عرفی و متون ادبی زبان مقصد مورداستفاده قرار می گیرند. یکی از کلماتی که ریشه غیرعربی برای آن ادعا شده، واژه فیل است که یک مرتبه در سوره فیل به کار رفته است. اهمیت این مطالعه از آن جهت است که ریشه یابی زبان مبدا این گونه واژگان که در قرآن کریم نیز استعمال شده، موجب فهم بهتر آیاتی می شود که دربردارنده آن ها ست. این مطالعه با روش توصیفی و تحلیلی به دنبال پاسخ به این پرسش است که تبار واژه فیل در زبان عربی و فارسی چیست و سیر تحول معنایی آن در بستر زمان کدام است. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که این واژه واژه معرب (دخیل) است و از واژه پیل در زبان فارسی به زبان عربی راه یافته، و در قرآن، روایات و اشعار عربی نیز در همان معنا انعکاس پیدا کرده است.

نویسندگان

محمد مکفی رودی

دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآنی، دانشکده تربیت مدرس قرآنی مشهد، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، مشهد، ایران.

مجتبی نوروزی

استادیار دانشکده تربیت مدرس قرآنی مشهد، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، مشهد، ایران.

مهدی آریان فر

استادیار دانشکده تربیت مدرس قرآنی بجنورد، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، بجنورد، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابنابیحاتم، عبدالرحمان بن محمد، التفسیر، ریاض، مکتبه نزار مصطفی الباز، ...
  • ابن درید، محمد بن حسن، جمهره اللغه، بیروت، دارالعلم للملایین، ...
  • ابن سیده، علی بن اسماعیل، المحکم و المحیط الاعظم، به ...
  • ابن سیده، علی بن اسماعیل، المخصص، بیروت، دارالکتب العلمیه ...
  • ابن عاشور، محمدطاهر، التحریر و التنویر، بیروت، موسسه التاریخ العربی، ...
  • ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، به کوشش عبدالسلام محمد ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، به کوشش جمال ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، التفسیر، به کوشش محمدمهدی ناصح ...
  • ابوحیان اندلسی، محمد بن یوسف، البحر المحیط، بیروت، دارالجنان، ۱۴۰۷ق ...
  • ابوعبید قاسم بن سلام، الغریب المصنف، به کوشش محمد مختار ...
  • ابوهشیمه، طارق، اصول الکلمات، بیروت، دار الهلال، ۱۴۲۸ق ...
  • ادی شیر، واژه های فارسی عربی شده، ترجمه سیدحمید طبیبیان، ...
  • ازدی، عبدالله بن محمد، الماء، به کوشش محمد مهدی اصفهانی، ...
  • ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، بیروت، دار احیاء التراث ...
  • امام شوشتری، محمدعلی، واژه های فارسی در زبان عربی، تهران، ...
  • بغوی، حسین بن مسعود، التفسیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ...
  • بقاعی، ابراهیم بن عمر، نظم الدرر، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۷ق ...
  • بلاسی، محمد سید علی، المعرب فی القرآن، بنغازی، جمعیه الدعوه ...
  • تهانوی، محمدعلی بن علی، کشاف اصطلاحات الفنون، بیروت، ناشرون، ۱۹۹۶م ...
  • تونجی، محمد، فرهنگ فارسی عربی، تهران، هیرمند، ۱۳۸۲ش ...
  • ثعلبی، احمد بن محمد، التفسیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ...
  • جفری، آرتور، واژه های دخیل در قرآن، ترجمه فریدون بدرهای، ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، به کوشش احمد عبدالغفور عطار، ...
  • حویزی، عبدعلی بن جمعه، نورالثقلین، قم، اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق ...
  • خرمدل، مصطفی، تفسیر نور، تهران، احسان، ۱۳۸۴ش ...
  • خلیل بن احمد، العین، به کوشش مهدی مخزومی و ابراهیم ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات، به کوشش صفوان عدنان ...
  • زبیدی، محمد بن محمد، تاج العروس، به کوشش علی شیری، ...
  • زمخشری، محمود بن عمر، اساس البلاغه، بیروت، دار صادر، ۱۹۷۹م ...
  • زمخشری، محمود بن عمر، مقدمه الادب، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۸۶ش ...
  • سمرقندی، نصر بن محمد، بحر العلوم، به کوشش عمر عمروی، ...
  • شاهعبدالعظیمی، حسین، تفسیر اثنی عشری، تهران، میقات، ۱۳۶۳ش ...
  • شیبانی، اسحاق بن مرار، الجیم، به کوشش ابراهیم ابیاری، قاهره، ...
  • صاحب بن عباد، اسماعیل، المحیط فی اللغه، به کوشش محمد ...
  • طالقانی، محمود، پرتوی از قرآن، تهران، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۶۲ش ...
  • طباطبایی، محمدحسین، المیزان، بیروت، اعلمی، ۱۳۹۰ق ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، جوامع الجامع، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۲ق ...
  • طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۱۲ق ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، به کوشش احمد حسینی ...
  • عبدالتواب، رمضان، التطور النحوی للغه العربیه، قاهره، الخانجی، ۱۴۱۴ق ...
  • عبدالقاهر جرجانی، درج الدرر، به کوشش محمد ادیب شکور و ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، بیروت، دار احیاء ...
  • فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق ...
  • فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، قم، هجرت، ۱۴۱۴ق ...
  • قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، اسلامیه، ۱۳۷۱ش/ ۱۴۱۲ق ...
  • قشیری، عبدالکریم بن هوازن، التفسیر، به کوشش ابراهیم بسیونی، قاهره، ...
  • قمی، علی بن ابراهیم، التفسیر، قم، دارالکتاب، ۱۴۰۴ق ...
  • ماتریدی، محمد بن محمد، التفسیر، به کوشش مجدی باسلوم، بیروت، ...
  • ماوردی، علی بن محمد، النکت و العیون، به کوشش سید ...
  • مختار عمر، احمد، معجم اللغه العربیه المعاصره، قاهره، عالم الکتاب، ...
  • مدنی، علی بن احمد، الطراز الاول، مشهد، آل البیت (ع)، ...
  • مشکور، محمدجواد، فرهنگ تطبیقی عربی با زبان های سامی و ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، تهران، وزارت ارشاد، ۱۳۶۸ش ...
  • مقاتل بن سلیمان، التفسیر، به کوشش عبدالله محمود شحاته، بیروت، ...
  • موسی، حسین یوسف، الافصاح فی فقه اللغه، قم، سازمان تبلیغات ...
  • نشوان حمیری، شمس العلوم، به کوشش مطهر بن علی اریانی ...
  • نهج البلاغه، گردآوری شریف رضی، به کوشش محمد عبده، بازنشر ...
  • یاقوت حموی، البلدان، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م ...
  • نمایش کامل مراجع