پایش تغییرات زمانی -مکانی تجمع گردوخاک و ریزگردهای نمکی در استان آذربایجان شرقی با استفاده از تصاویر ماهوارهای (مطالعه موردی : حوضه نفوذ ریزگردهای دریاچه ارومیه )

در سالهای اخیر به دلیل پس روی آب دریاچه ارومیه و خشک شدن تدریجی بخش هایی از آن بخصوص نواحی شرقی و جنوبی دریاچه ، کانونهای متعددی از گردوخاک و ریز گردهای نمکی در این مناطق تشکیل شده و منجر به پراکنش حجم عظیمی از ذرات نمک به مناطق اطراف خود شده است . بنابراین این تحقیق باهدف پایش نوسانات ریزگردها در محدوده دریاچه ارومیه و مناطق هم جوار آن صورت گرفت تا بتوان حضور ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه را که نتیجه خشک شدن چند سال اخیر بخش بزرگی از دریاچه بوده است را نمایان کرد تا نسبت به کنترل فرسایش بادی اقدام نمود. در این پژوهش برای بررسی تغییرات زمانی - مکانی غلظت گردوخاک با کد نویسی در محیط آنلاین گوگل ارث انجین (GEE) و با استفاده از تصاویر ماهوارهای مودیس (MODIS) استفاده گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که غلظت تجمع گردوخاک در شهرستانهای ملکان- بناب و آذرشهر بیش ترین مقدار بوده و هم چنین روند تغییرات میزان گرد و غبار از سال ۲۰۱۰ در استان آذربایجان شرقی به دلیل تداوم خشک سالی ، پس روی آب دریاچه ارومیه ، افزایش سطح کشت ، بهره برداری از چاههای غیرمجاز و خشک شدن تالاب قره قشلاق افزایشی بوده است . بنابراین توجه به احیای دریاچه ارومیه نه تنها در جهت حفظ اکوسیستم منحصربه فردی که در سطح جهانی دارد، بلکه به عنوان عامل تهدیدکننده سلامتی انسانها و بحران محیط زیستی ضروری به نظر می رسدضمنا. محافظت موثر در برابر فرسایش بادی (بیولوژیکی - مدیریتی و بیو مکانیکی ) بایستی به منظور دستیابی به درک جامع تر از مناطق حساس به فرسایش بادی صورت گیرد. علاوه بر آن، توجه محققان باید به عوامل دیگری که تنها در سطوح کوچک قابل مشاهده هستند، مانند تاثیر بادشکن بر مناطق حساس به فرسایش بادی نیز معطوف شود.

کلیدواژه ها:

سنجش ازدور ، گوگل ارث انجین ((GEE ، دریاچه ارومیه ، مودیس ، GIS