بررسی رفتار خزشی نمونه هایی از سنگ گچ سازند گچساران در شرایط دمای محیط و دمای پوش سنگ

شناخت رفتار خزشی سنگ در پوش سنگ های تبخیری به منظور بررسی همگرایی در جداره چاه های نفتی اهمیت زیادی دارد. به طورکلی در بین سنگ های تبخیری رفتار خزشی ژیپس و انیدریت نسبت به هالیت ها کمتر بررسی شده اند. ازآنجاکه دسترسی به مغزه های چاه های حفاری شده نفتی در سازند گچساران بسیار مشکل و هزینه بر می باشد، در این تحقیق از رخنمون های سطحی بخش ۱ سازند گچساران نمونه برداری صورت گرفت تا مغزه های لازم جهت انجام آزمایش های مقاومت فشاری تک محوری و خزش تهیه شوند. روی مغزه ها انجام گرفت تا مقدار تنش آغازین جهت آزمایش خزش مشخص گردد. در ادامه، بر اساس مقاومت فشاری تک محوری و متوسط دمای حاکم بر پوش سنگ ها، آزمایش های خزش چندمرحله ای تک محوری از نوع تنش ثابت در دو دمای آزمایشگاه و محیط پوش سنگ و در دو سطح تنش آغازین ۰.۱ تنش تسلیم و ۰.۷۵ تنش تسلیم انجام شدند. سپس برازش معادلات خزشی نمایی و توانی (پاورلاو) بر روی داده های خزش انجام گرفت. نتایج آزمایش ها حاکی از تنش تسلیم خزشی به مقدار ۱۲ مگاپاسکال برای ژیپس و ۲۰ مگاپاسکال برای انیدریت پورفیری بوده است. بر اساس این آزمایش ها، حد ویسکوز خطی برای خزش ژیپس و انیدریت به ترتیب برابر با ۵.۵ الی ۶.۷ مگاپاسکال و ۹.۸ الی ۱۵.۱۵ مگاپاسکال بدست آمد. ضمنا ژیپس تحت دما در مقایسه با انیدریت، پلاستیسیته و خزش یکنواخت بیشتری نشان داد. درحالی که برای انیدریت، آستانه خزش شتابدار پایین آمده و از تداوم زمان خزش نیز کاسته شد. نهایتا علاوه بر بررسی رفتار خزشی ژیپس و انیدریت، مقایسه ای بین خواص رئولوژیکی و تعیین معادله خزشی این دو نوع سنگ نیز انجام شده است.

کلیدواژه ها:

ژیپس ، انیدریت ، مقاومت فشاری ، آزمون خزش ، دما ، معادله خزش