مدل کاهندگی طیفی موج P در مقیاس محلی و ناحیه ای ایران۲۹

در این پژوهش مدل کاهندگی طیفی موج P برای فواصل محلی و ناحیه ای در فلات ایران برآورد شده است . به منظور محاسبه میانگین پارامترهای کاهندگی ، ۴۶۳۳۷ شکل موج مولفه قائم از ۹۲۶۷ زمین لرزه که توسط ایستگاه های مرکز لرزهنگاری ایران (IRSC) در بازه زمانی ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۷ ثبت شده و در محدوده فاصله ۱۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر از ایستگاه ها انتخاب شد. اغلب این رویدادها دارای بزرگای کمتر از ۵/۴ می باشند. نتایج نشان می دهد که شکل منحنی کاهندگی موج P نسبت به فاصله یکنواخت نبوده و این منحنی دارای سه بخش با نقاط شکستگی در ۹۰ و ۱۷۵ کیلومتر است ؛ بر این اساس یک مدل سه بخشی برای تضعیف دامنه موج P در محدوده فرکانس ۱ تا ۱۰ هرتز در این مطالعه پیشنهاد شده است . دامنه های طیفی امواج P در فواصل کمتر از ۹۰ کیلومتر از منبع به صورت R) R-۱.۲ فاصله کانونی است ) کاهش پیدا می کند؛ این کاهش بیشتر متاثر از پدیده گسترش هندسی امواج می باشد. دامنه امواج P در فواصل ۹۰ تا ۱۷۵ کیلومتری به صورت R۰.۸ افزایش پیدا می کند؛ و کاهندگی دامنه امواج در فواصل بیش از ۱۷۵ کیلومتر، با رابطه R-۱.۳ توصیف شده است . علاوه بر این میانگین فاکتور کیفیت برای امواج Pg و Qpg) Pn و (Qpn مربوط به کاهندگی غیرالاستیک به صورت Qpg=(۵۴.۲±۲.۶)f(۱.۰۰۹۶±۰.۰۷) و Qpn=(۳۰۶.۸±۷.۴)f (۰.۵۱±۰.۰۵) بدست آمد. نتایج مدل محاسبه شده با مشاهدات واقعی و همچنین با نتایج مطالعات منطقه ای گذشته تطابق مناسبی دارند.

کلیدواژه ها:

موج حجمی ، کاهندگی موج لرزه ای ، انتشار موج ، گسترش هندسی ، فاکتور کیفیت ، ایران