علل و درمان بیماری های دوران قاعدگی زنان از منظر اطبای مسلمان (قرن سوم تا نهم هجری قمری)

اهداف: در آثار بجا مانده از اطبا و حکیمان مسلمان تحقیقات گسترده ­ای در زمینه طب زنان وجود دارد که حاصل تجربیات فراوان آنان در این حوزه می­باشد. در طی قرن­ های سوم تا نهم هجری یعنی محدوده زمانی پژوهش مورد بحث، اطبای مسلمان بخش­های مفصلی از کتب طبی خود را به موضوع طب زنان و زایمان اختصاص داده­اند و بعضا رساله­ های مستقلی در این زمینه تالیف کرده­اند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی آثار طبیبان مسلمان در طی قرون سوم تا نهم هجری قمری به بازگویی پیشرفت­های آنان در زمینه بیماری­های دوران قاعدگی زنان می­پردازد. روش­ کار: در این مطالعه مروری و کتابخانه ای، آرا و نظرات برخی از اطباء و پزشکان مسلمان در طی قرون سوم تا نهم هجری با استفاده از کتب و آثار پزشکی ایشان در باب علل و روشهای درمان بیماری­های دوران قاعدگی زنان، از زوایایی تشخیصی و درمانی، مورد بررسی قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل و نیز مقایسه اطلاعات موجود با سایر محققین، واژه های بیماری­های رحمی زنان، بیماریهای قاعدگی، روشهای درمان بیماریهای زنان، طب اسلامی، اطبای مسلمان، در پایگاه ها  اطلاعاتی، Magiran،Irandoc ،IranMedex ، UpToDate،Google Scholar  جستجو و مستندات علمی جمع بندی شد. یافته ها: این پژوهش نشان می ­دهد که پزشکان مسلمان درباره نشانه ­ها و درمان بیماری­ های دوران قاعدگی زنان نظریه ­ها و دیدگاه­ های متنوع و کاربردی را ارائه کرده ­اند و به بازگویی روش­های جراحی و دارویی که بسته به نوع بیماری­ های دوران قاعدگی زنان انجام می ­داده ­اند، پرداخته است و به این صورت با معرفی دستاوردهای مهم طب قدیم اسلامی با بخشی از سابقه عظیم این دانش در نزد پزشکان مسلمان که آنان میراثدار آن هستند آشنا می­نمآید تا زمینههای بازگرداندن خودباوری علمی و معرفتی نیز فراهم شود. نتیجه گیری: نوآوری و خلاقیت روش­های درمانی پزشکان مسلمان برای علاج بیماری­های رحمی زنان در دوره مورد بحث و به خصوص علل و درمان بیماری­های دوران قاعدگی زنان، نشان می­دهد پزشکان مسلمان با تشریح و بررسی کامل بیماری­های زنان راه­های درمانی مناسب و مفید برای رفع این بیماری­ها ارائه نموده و روش­های داوریی، غذایی و شیاف را برای آن تجویز کرده ­اند.

کلیدواژه ها:

Muslim Doctors ، Gynecological Diseases ، Menstruation ، Fertility And Infertility ، پزشکان مسلمان ، بیماری های زنان ، دوران قاعدگی ، باروری و نا باروری