فاصله بهینه نوار در آبیاری قطره ای نواری و بهرهوری آب گندم در بافت خاک لومی

در ارتباط با استفاده از روش آبیاری قطره ای نواری (Tape) برای زراعت گندم، ابهاماتی از جمله، بهرهوری آب، میزان فاصله مناسب نوارها از هم و چگونگی روند شور شدن خاک وجود دارد که از نظر اقتصاد کشاورزی و پایداری منابع خاک اهمیت دارند. در این راستا برای تعیین بهترین فاصله نوار در بافت خاک لومی از نظر عملکرد گندم و اجزای آن، بهرهوری آب و روند تغییرات شوری خاک، آزمایشی به صورت طرح بلو ک های کامل تصادفی با ۴ تیمار (فاصله نوار ۴۵ (A)، ۶۰ (B) و ۷۵ (C) سانتیمتر و تیمار شاهد، آبیاری کرتی (D)) در سه تکرار در قطعه زمین با بافت خاک لومی، طی سال های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸در منطقه ی مهیار استان اصفهان اجرا شد. حجم آب آبیاری در هر دور آبیاری برای تیمارهای A، B و C یکسان بود و در تیمار D میزان حجم آب ورودی به کرت و توقف آبیاری در هر دور مشابه روش زارع بود. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب، اثر تیمارها بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی در سطح یک درصد معنی دار و بر بهرهوری آب و شاخص برداشت معنی دار نشد. میانگین بهرهوری آب در تیمارهای A، B، C و D به ترتیب ۷۲/۰، ۷۱/۰، ۶۶/۰ و ۶۴/۰ کیلوگرم بر مترمکعب بود. تیمار D بیشترین عملکرد را داشت و عملکرد بقیه ی تیمارها مشابه و در رتبه ی بعدی قرار گرفتند. طی دو سال انجام آزمایش مقادیر شوری خاک در تیمارهای تیپ به طور محسوسی افزایش یافته بود ولی تیمار آبیاری کرتی شوری خاک را افزایش نداده بود. با توجه به این که مقادیر صفات مورد بررسی در هر سه تیمار تیپ در گروه مشابه قرار گرفتند، لذا فاصله نوار ۷۵ سانتی متر برای بافت خاک لومی توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

آبیاری قطره ای نواری ، فاصله نوار ، کارآیی مصرف آب ، شوری خاک