بررسی اثرات اقتصادی قیمت های جهانی مواد غذایی و نفت بر روی متغیرهای اقتصاد کلان ایران

این مطالعه به بررسی اثرات اقتصادی قیمت جهانی مواد­غذایی و نفت بر روی متغیرهای کلان اقتصادی (رشد تولید، تورم، شاخص سهام، نرخ بهره و نرخ ارز واقعی) در ایران پرداخته است. جهت تعیین چگونگی اثرگذاری از روش خودتوضیح برداری ساختاری (SVAR) استفاده شد. در این مطالعه، سه مدل جداگانه مورد بررسی قرار  گرفت: در مدل اول، اثر قیمت جهانی مواد غذایی به عنوان متغیر برونزا بر روی متغیرهای کلان سنجیده شد. مدل دوم، به بررسی اثر قیمت نفت برروی متغیرهای کلان اقتصادی پرداخته شد. و مدل سوم، اثرگذاری هر دو متغیر (قیمت جهانی مواد غذایی و نفت) را به­طور همزمان بررسی نمود. داده­های مورد نیاز جهت انجام این مطالعه به صورت ماهانه و مربوط به دوره فروردین ۱۳۸۰ تا اسفند ۱۳۹۰ بود. نتایج نشان می­دهد که قیمت جهانی مواد غذایی بر روی تورم و نرخ ارز موثر است، اما اثر معنی­داری بر روی رشد تولید و بازار سهام ندارد. شوک قیمت نفت نیز اثرات مشابهی را بر روی متغیر­های کلان نشان داده و تنها تورم و نرخ ارز را تحت تاثیر قرار داده است. نتایج حاصل از بررسی همزمان شوک قیمت جهانی مواد غذایی و قیمت نفت نشان می­دهد که علاوه بر اثرگذاری جداگانه هر کدام از این شوک­ها بر روی تورم و نرخ ارز، شوک نفتی اثرات معنی­داری را بر قیمت جهانی مواد غذایی به جا خواهد گذاشت. با توجه به اثرگذاری قیمت نفت و مواد غذایی لازم است در سیاست گزاری ها و پیش بینی های اقتصادی میزان اثرگذاری آن را در نظر گرفته و نیز، سعی شود با توسعه صادرات غیر نفتی و به کارگیری درآمد حاصل از صادرات نفت در زیرساخت های اقتصادی اثرات منفی شوک نفتی را به حداقل رساند.

کلیدواژه ها:

شوک قیمت ، مواد غذایی ، نفت ، مدل خودتوضیح برداری ساختاری ، ایران