اثر آبیاری با پساب تصفیه شده مغناطیسی بر خصوصیات شیمیایی و فلزات سنگین خاک

با توجه با افزایش روزافزون جمعیت و محدودیت منابع غذایی، سهم دسترسی به منابع آب و خاک مطلوب کشاورزی رو به کاهش بوده و بشر را با چالش بزرگ امنیت غذایی و بحران­های منطقه­ای و بین­المللی روبه­رو کرده است. سمیت فلزات سنگین در گیاهان سبب بروز اختلالاتی در گیاه شده که در نهایت ممکن است سبب کاهش رشد گیاه گردد. یکی از روش­هایی که می­توان برای اصلاح خاک استفاده نمود، کاربرد آب مغناطیسی است. در این پژوهش به بررسی تاثیر استفاده از پساب تصفیه شده مغناطیسی بر خصوصیات شیمیایی و ردیابی فلزات سنگین خاک پرداخته شد. بدین منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۹ در شهرستان بابلسر انجام شد. تیمارها شامل آبیاری با آب چاه (W۱)، آبیاری با اختلاط ۲۵ درصد پساب و ۷۵ درصد آب چاه (W۲)، آبیاری با اختلاط ۵۰ درصد پساب و ۵۰ درصد آب چاه (W۳)، آبیاری با اختلاط ۷۵ درصد پساب و ۲۵ درصد آب چاه (W۴)، آبیاری با ۱۰۰ درصد پساب (W۵) در شرایط اعمال میدان مغناطیسی (I۱) و بدون میدان مغناطیسی (I۲) بود. نتایج نشان داد که اثر نوع آبیاری و اختلاط آب و پساب بر هدایت الکتریکی، املاح و فلزات سنگین خاک در عمق­های مختلف در سطح احتمال ۱ درصد معنی­دار شد. به طور متوسط، آبیاری با آب مغناطیسی باعث کاهش ۴۳/۳۰ درصدی هدایت الکتریکی، کاهش ۲۵/۳۵ درصدی سرب و کاهش ۱۱/۵۶ درصدی مدار کادمیوم در پروفیل خاک شد. در تیمارهای با درصد اختلاط بیشتر پساب، مقدار املاح در عمق­های مختلف خاک افزایش یافت که به دلیل مقادیر بیشتر عناصر به ویژه فلزات سنگین موجود در پساب مورد استفاده بود. بنابراین با استفاده از فن­آوری مغناطیسی می­توان برای کاهش املاح و فلزات سنگین خاک، شرایط را برای کشت بهتر از لحاظ کاهش سمیت گیاهان به جذب فلزات سنگین مهیا نمود.

کلیدواژه ها:

اصلاح خاک ، سرب ، کادمیوم ، اختلاط آب و پساب ، میدان مغناطیسی