برآورد عملکرد برنج و تعیین بهره وری آب اراضی شالیزاری با استفاده از سنجش از دور و داده های لایسیمتر (مورد مطالعه: شمال شهرستان ساری)

با توجه به نقش کلیدی محصول برنج در تامین امینت غذایی و اشتغال زایی در کشور، دست­یابی به اطلاعات به هنگام عملکرد و بهره وری زمین های شالیزاری می تواند راهبردهای مهمی را به منظور برنامه ریزی فعالیت هایی مانند برداشت، ذخیره­سازی، بازاریابی و مدیریت منابع و نهاده ها فراهم نماید. هدف پژوهش حاضر، برآورد عملکرد و تعیین بهره وری آب شالیزارهای شمال شهرستان ساری با استفاده از داده های ماهواره لندست ۸ و لایسمتر نوع N است. به­این منظور، پس از انجام تصحیح های اتمسفریک و رادیومتریک تصاویر ماهواره ای در دوره رشد برنج، شاخص های گیاهی NDVI، SAVI و RGVI به دست آمد. با استفاده از این شاخص ها رابطه رگرسیونی مناسب با عملکرد برنج ایجاد شد. همچنین، با پایش مداوم شالیزارها و نصب لایسیمتر نوع N داده های مربوط به آب مصرفی و تبخیر- تعرق برنج اندازه گیری شد. در نهایت، نقشه بهره وری آب برنج در منطقه مورد مطالعه با تلفیق داده های سنجش از دور (عملکرد) و مزرعه ای (آب مصرفی و تبخیر-تعرق) به­دست آمد. نتایج نشان داد، شاخص های گیاهی در مرحله پنجه زنی بیشترین همبستگی را با میزان عملکرد گیاهی برنج دارند و در صورتی که، برآورد عملکرد با استفاده از داده های سنجش از دور مدنظر باشد، شاخص های گیاهی در مرحله پنجه زنی باید مورد استفاده قرار گیرد. در میان شاخص های گیاهی، شاخص SAVI بهترین همبستگی (۹۴/۰=r) را با عملکرد داشته و نقشه عملکرد حاصل از این شاخص گیاهی برای تهیه نقشه بهره وری آب بر مبنای آب مصرفی شالیزار و تبخیر- تعرق گیاه برنج مورد استفاده قرار گرفت. میانگین بهره وری با استفاده از شاخص SAVI، ۶۳/۰ کیلوگرم بر مترمکعب و میانگین بهره وری اندازه گیری شده ۶۸/۰ کیلوگرم بر مترمکعب بود. یافته ها نشان می دهد سنجش از دور حاوی اطلاعات مفیدی برای تهیه نقشه عملکرد گیاهی و بهره وری آب در اراضی شالیزاری بوده و از پتانسیل خوبی برای استفاده درکشاورزی دقیق و هوشمند برخوردار است.

کلیدواژه ها:

آب مصرفی برنج ، لندست ۸ ، شاخص های گیاهی