تعیین کننده های تمایل به مهاجرت خانوارهای روستایی حوضه آبریز دریاچه ارومیه

خشکسالی به­عنوان یک شوک طبیعی به صورت بالقوه می­تواند معیشت و رفاه خانوارهای روستایی را تهدید کند و منجر به مهاجرت آنها شود. علاوه بر خشکسالی، تداوم خشکی احتمالی دریاچه ارومیه نیز این پدیده را تشدید خواهد کرد. ازاین رو، مطالعه توصیفی - همبستگی حاضر با هدف کلی شناسایی عوامل موثر در تمایل به مهاجرت خانوارهای روستایی حوضه آبریز دریاچه ارومیه انجام شد. جامعه آماری کلیه خانوارهای روستایی استان­های آذربایجان شرقی و غربی بودند که ۴۹۵ نفر از آن­ها به صورت نمونه­گیری چندمرحله­ای تصادفی به­عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه­ای محقق ساخته بود که روایی آن توسط اساتید دانشگاه زنجان و پژوهشگاه مطالعات دریاچه ارومیه تایید شد و پایایی آن نیز از طریق انجام مطالعه مقدماتی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بزرگ تر از ۷/۰ برای شاخص های ترکیبی به­دست آمد. نتایج تحلیل رگرسیون لجستیک نشان داد، تمایل به مهاجرت کاری مردان مهم ترین عامل موثر در تمایل به مهاجرت خانوارها بوده است. داشتن منزل در شهر، درک ریسک اثرات خشک شدن دریاچه بر زندگی خانوار، درصد سهم کشاورزی از درآمد خانوار از دیگر عوامل موثر بر مهاجرت خانوارها بودند. درک ریسک اثرات خشک شدن دریاچه بر زندگی خانوار، درصد سهم کشاورزی از درآمد خانوار، سطح سرمایه اجتماعی، نگرش به خشکسالی و مدیریت آن نیز از عوامل موثر بر تمایل مردان به مهاجرت کاری بود. نظر به نقش مهم کسب درآمد و اشتغال مردان خانوار، سیاست گزاری صحیح دولت در اشتغال زایی روستاییان و راه اندازی کسب وکارهای غیر کشاورزی نقش مهمی در جلوگیری از مهاجرت روستاییان منطقه خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

تمایل به مهاجرت ، خشکسالی ، خانوارهای روستایی ، دریاچه ارومیه