علم سنجی حوزه علوم هسته ای ایران بر اساس مقالات نمایه شده در Web of Science

سابقه و هدف: تحلیل استنادی و ترسیم نقشه های استنادی یکی از فنون پرکاربرد در تحلیل مدارک علمی است. لذا هدف از انجام پژوهش حاضر شناخت هرچه بیشتر حوزه علوم هسته ای ایران با نگاشت نقشه استنادی بر اساس شاخص های علم سنجی است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ نوع، توصیفی بوده و با استفاده از روش استنادی انجام گردید. در این پژوهش کلیه تولیدات علمی قلمرو علوم هسته ای ایران (۶۱۵۵ مدرک) در بازه زمانی ۲۰۲۱-۱۹۹۰ میلادی و در تاریخ ۵ خرداد ۱۴۰۰ در پایگاه Web of Science مورد مطالعه قرارگرفت. جهت تحلیل و ترسیم نقشه استنادی از نرم­ افزار VOSviewer و اکسل استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد مجله "Annals of Nuclear Energy" با انتشار ۱۸۷ مدرک، مجله برتر؛ مقاله قوامی (۲۰۱۴) با دریافت ۵۳۰ استناد، مقاله برتر و سید محمد نبوی با داشتن ۲۳ مدرک و دریافت ۹۹۳ استناد، نویسنده برتر در حوزه علوم هسته ای محسوب می شود. در بین دانشگاه های کشور، رتبه نخست را دانشگاه آزاد اسلامی با داشتن ۸۶۸ مدرک و دریافت ۶۵۷۷ استناد کسب نمود. مدارک پراستناد حوزه علوم هسته ای ایران در ۱۲ خوشه موضوعی قرارگرفتند که خوشه اول با موضوع فیزیک پزشکی و پزشکی هسته ای با داشتن ۲۱ مدرک، بزرگترین خوشه را تشکیل داد. نویسندگان پراستناد این حوزه دارای ۲۱ خوشه موضوعی بودند که خوشه اول با داشتن ۱۰۳ نویسنده و موضوع فیزیک پزشکی و پرتوپزشکی، بزرگترین خوشه را تشکیل داد. همچنین سازمان های پراستناد این حوزه، دارای ۱۹ خوشه موضوعی بوده و خوشه اول با داشتن ۷۰ سازمان، بزرگترین خوشه را تشکیل داد. نتیجه گیری: روند رشد تولید مدارک حوزه علوم هسته ای در ایران هرچند با فراز و نشیب هایی همراه بوده، اما در کل این روند، افزایشی بوده است. نتایج حاصل از تحلیل استنادی این حوزه، می تواند گامی موثر جهت شناسایی هرچه بیشتر تولیدات علمی و ردیابی انتشارات و اندیشه ­های این حوزه جهت سیاست­ گذاری در کوتاه ­ترین زمان ممکن باشد.

کلیدواژه ها:

Scientometrics ، Nuclear sciences ، Iran ، Map of science ، Citation map ، Web of Science ، علم سنجی ، علوم هسته ای ، ایران ، نقشه علم ، نقشه استنادی ، Web of Science