اندازه گیری حجم آب آبیاری و بهره وری آب مزارع پیاز در سه منطقه استان فارس

پیاز یکی از محصولات مهم تولیدی در استان فارس می باشد. تاکنون اطلاعات اندکی در خصوص وضعیت آبیاری و بهره وری آب مزارع پیاز منتشر شده است. از این رو، میزان عملکرد، آب آبیاری، آب کاربردی و بهره وری آب در ۳۰ مزرعه در سه شهرستان عمده تولید پیاز در استان فارس اندازه گیری و بررسی شد. برای مقایسه آماری نتایج بدست آمده از آزمون تی استفاده شد. میانگین حجم آب آبیاری پیاز در سه شهرستان مورد نظر به ترتیب ۱۵۸۴۸، ۱۴۸۸۸ و ۱۰۵۰۷ مترمکعب در هکتار به دست آمد. میانگین کل حجم آب آبیاری مزارع ۱۳۸۸۰ مترمکعب در هکتار بود. تفاوت حجم آب آبیاری دو شهرستان شیراز و سپیدان از نظر آماری در سطح ۵ درصد معنی دار نبود. اما تفاوت حجم آب آبیاری شهرستان کازرون با هر دو منطقه دیگر بیشتر از ۴۰۰۰ مترمکعب در هکتار بوده که در سطح ۱ درصد معنی دار شد. از نظر عملکرد محصول نیز تفاوت دو شهرستان شیراز و سپیدان کمتر از یک تن در هکتار بود که معنی دار نشد. اما عملکرد شهرستان کازرون حدود ۱۶ تن در هکتار کمتر از عملکرد شهرستان های سپیدان و شیراز بود که این تفاوت ها در سطح ۱ درصد معنی دار گردید. تفاوت بهره وری آب آبیاری در مناطق مورد بررسی در سطح ۵ درصد معنی دار نگردید. مقایسه حجم آب آبیاری با نیاز آبی ناخالص نشان داد که سامانه های آبیاری قطره ای بیشترین تطابق را با نیاز آبی ناخالص داشته و به طور متوسط ۵ درصد بیشتر آبیاری انجام شده بود. اما در مزارع تحت آبیاری بارانی و سطحی به ترتیب ۱۷ و ۴۵ درصد آب کمتر از نیاز آبی ناخالص داده شده بود. میزان عملکرد در مزارع پیاز تحت آبیاری سطحی حدود ۲۸ درصد کمتر از عملکرد در مزارع تحت سامانه آبیاری قطره ای بود. تفاوت بهره وری آب آبیاری بین سامانه های آبیاری قطره ای و سطحی معنی دار نبود.

کلیدواژه ها:

حجم آب کاربردی ، سامانه آبیاری ، عملکرد محصول ، نیاز آبی