سناریوهای توانمندسازی ساکنین فقیر بافت های ناکارآمد نفت شهر آبادان در افق ۱۴۲۰

از اصلی ترین چالش های پایدار در بافت های ناکارآمد شهری، فقر اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و کالبدی-فضایی بیشتر ساکنین این بافت ها است. به­کارگیری استراتژی توانمندسازی در مواجهه با فقر شهری یکی از راهکارهای پیش روی بسیاری از شهرها است. فقر بافت های ناکارآمد منعکس کننده کاستی ها و نارسایی های سیاست های دولت و بازار رسمی است و از عوامل عمده ناهنجاری در مناسبات شهری محسوب می شود. در پژوهش حاضر تلاش شده است با شناسایی عوامل استراتژیک و کلیدی موثر، زمینه تهیه سناریوهای محتمل برای توانمندسازی فقر بافت های ناکارآمد نفت شهر آبادان در افق ۱۴۲۰ فراهم آورده شود. داده های این پژوهش با روش ترکیبی مصاحبه با نخبگان و روش دلفی به دست آمده و طی دو مرحله عوامل اصلی مشخص، پالایش یا ترکیب شده اند. درنهایت، ۵۰ عامل و روند اصلی مشخص شد و از طریق پرسشنامه هایی، تاثیرات متقابل آن ها جمع آوری شد و با نرم افزار میک مک تحلیل شد. سرانجام ۱۵ عامل به عنوان پیشران های استراتژیک و کلیدی شناسایی شد. در مرحله بعد با ادغام روش ماتریس اثرات متقابل و نرم افزار سناریو ویزارد به شناسایی سناریوهای پیش روی توانمندکردن ساکنین فقیر بافت های ناکارآمد نفت شهر آبادان پرداخته شد. پانزده سناریو از شدت بسیار زیاد در احتمال وقوع برخوردار بودند؛ به طوری که میزان امتیاز این ۱۵ سناریو بین ۱۷ تا ۲۵ بود. پس از صحه گذاری و اعتبارسنجی توسط خبرگان، چهار سناریوی فاجعه، در آستانه فاجعه، ایستا و سناریوی طلایی به دست آمد. سپس وضعیت هرکدام از سناریوها با توجه به شاخص های استخراج شده با مدل گرافیکی توسط نرم افزار GIS ترسیم شد. نتایج نشان می دهد، در تمامی سناریوهای یادشده وضعیت دو شاخصه عمده فساد و قیمت مسکن در تمام سناریوها به سمت افزایش پیش خواهند رفت. به نظر می رسد، حتی خوش بینانه ترین تحلیل­ها نیز گونه­ای از مدیریت در حوزه سیاسی-اقتصادی فارغ از فساد را در نفت شهر آبادان پیش­بینی نمی­ کنند.

کلیدواژه ها:

توانمندسازی ، فقر ، بافت ناکارآمد ، آبادان