بررسی راندمان انتقال آب و ارائه راهکار جهت کاهش تلفات آب در کانالت های شبکه آبیاری ساحل چپ شهرستان رامشیر

در شرایط اقلیم خشک و نیمه خشک ایران و بخصوص خشکسالی­های متوالی سال­های اخیر، جلوگیری از تلفات آب به عنوان منبع ملی، دارای اهمیت فوق العاده ای است. اجرا شبکه های آبیاری با راندمان بالا وافزایش راندمان انتقال درشبکه­های موجودازجمله ­راهکارهای لازم می باشد. هدف از این تحقیق بررسی علل هدررفت آب و پایین بودن راندمان انتقال آب شبکه آبیاری و زهکشی ساحل چپ رامشیرمی باشد. برای این هدف راندمان انتقال آب تعداد۵ بازه ازکانالت دربلوک B آن شبکه به عنوان نمونه انتخاب گردید.در میان کانالت های موردبررسی،برخی از آ ن ها دارای مشکل سریز آب دربدنه بودند.میزان راندمان انتقال ونیز تلفات آب برای هر مقطع با توجه به شرایط بهره برداری درفصل زمستان و تبخیرناچیز بااستفاده روش دبی ورودی– خروجی تعیین گردید.بررسی­های میدانی نشان دادکه سرریز شدن آب ازلبه کانالت­ها مهمترین عامل هدررفت آب  می­باشد بطوری­که راندمان انتقال آب درکانالت های فاقدمشکل سرریز بین­۴۰/۸۸ تا ۲/۸۹ درصدودرکانالت­های دارای مشکل سرریز آب ازبدنه بین۷/۶۳ تا ۵/۷۱ درصد می باشدکه این میزان کاهش راندمان انتقال آب موجب هدررفت آب به میزان ۳۳۷۴۱۶ متر مکعب دریک فصل آبیاری درشبکه موردمطالعه شده است.از جمله عوامل مهم سرریز شدن آب،نهشته شدن رسوب در بسترکانالت­هاتشخیص داده شدکه منجر به افزایش زبری،کاهش سطح مقطع جریان ودر نتیجه افزایش عمق آب دردبی طراحی می­گردد.دلایل عمده رسوبگذاری در تعدادی ازکانالت­ها، شیب نامناسب آن ها با توجه به رسوبی بودن جریان رودخانه می­باشد.محاسبات هیدرولیکی نشان می­دهدکه با توجه به شیب بستراین کانالت­ها، ضروری است تاازورودرسوبات باقطربزرگتر از۱میلی­متر­به کانالت هاجلوگیری شود.

کلیدواژه ها:

راندمان انتقال آب ، تلفات آبیاری ، شبکه آبیاری وزهکشی رامشیر ، رسوب گذاری