راهکارهای سیلاب شهری و روش های پیشگیری با تاکید بر درس آموزه های سیلاب شیراز

حوادث طبیعی از قبیل زلزله، سیل، طوفان، خشکسالی و غیره همواره کشور ما را تهدید نموده که علی رغم پیشرفت های علمی و توسعه کشور هنوز هم آسیب پذیری آنها کاهش نیافته است. یکی از خطرات بالقوه ای که همواره کشور ما را تهدید و نسبت به زلزله زیان بیشتری وارد نموده، وقوع سیلاب است. سیل در واقع، افزایش ارتفاع آب رودخانه و مسیل، و بیرون زدن آب از آنها و اشغال دشت های حاشیه آنهاست که می تواند باعث وارد آمدن خسارت به ساختمانها، تاسیسات و اموال و تلفات جانی و حیوانی گردد. سیلاب زمانی روی می دهد که خاک و گیاهان نتوانند بارش را جذب نمایند و در نتیجه روانابها افزایش یافته که در ادامه کانال طبیعی رودخانه کشش گذردهی روانابها را نخواهد داشت. بطور متوسط تقریبا ۳۰ درصد بارش ها به رواناب تبدیل می شوند که این میزان با ذوب برف بیشتر می شود. سیلاب رودخانه ها اغلب ناشی از بارش های شدید می باشد که برخی موارد با ذوب برف نیز همراه است. سیلابی که بدون پیش هشدار در رودخانه جاری شود تند سیل نامیده می شود، عموما تلفات جانی این قبیل از موارد که در حوزه های کوچک بوقوع می پیوندند بیشتر از سیلاب رودخانه های بزرگ است. متاسفانه وقوع سیل، مدیریت و کاهش خسارات آن در کشور ما مورد توجه جدی قرار نگرفته و تنها زمانی که سیلاب مخربی روی می دهد توجه مسئولین و متخصصین را به خود جلب می نماید. شهر شیراز در بین ارتفاعات کفترک، پشت مله و کوه بمو واقع شده که عمدتا دارای ساختارهای آهکی و واحدهای مارنی غیرقابل نفوذ و یا با نفوذپذیری کم است. عوامل ثانویه بروز سیلاب در شیراز به دو دسته طبیعی و انسانی طبقه بندی می شوند که مهمترین عوامل طبیعی عبارتند از بارش شدید در کوتاه مدت، کم شدن پوشش گیاهی، جنس خاک و شیب زمین و عوامل انسانی عبارتند از دستکاری خاک و از بین بردن پوشش گیاهی، تغییر کاربری اراضی و اشغال مسیل ها و سیلابروها.

کلیدواژه ها:

سیلاب شهری ، پیشگیری ، شیراز ، آب