تاثیر نانوذرات دی اکسید تیتانیوم بر برخی شاخصهای بیوشیمیایی ماهی پلاتی تاکسیدو Xiphophorus maculatus)

نانو ذرات در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرند و حجم تولید و کاربرد آنها در حال افزایش است. این مواد همچنین کاربردهای زیادی در آبزی پروری از جمله انتقال واکسن و تصفیه آب پرورشی دارند ۲۰۲۰ ,Shah and Mraz). همچنین از انواع مختلف نانو ذرات به طور متنوعی در زمینه پزشکی بیوتکنولوژی داروسازی و مطالعه سمیت سلولی استفاده میشود ۲۰۱۹ Gebra and Sendek با وجود این کاربردها ورود این مواد به محیطهای آبی به محیط زیست و موجودات زنده موجود در آنها آسیب میرساند نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم (Nano-TiO۲) یکی از این مواد با پراکندگی محیطی گسترده است ۲۰۲۲ ,.Haghi et al نانوذرات دی اکسید تیتانیوم یک ترکیب اکسید فلزی است که از لحاظ ساختار بلوری دارای سه شکل کریستالی آناتاز روتایل و بروکیت میباشد (۲۰۰۷ ,.Mahshid et al) نیمه رسانا بودن پایداری ذرات بالا همراه با خورندگی کم و ظاهرا درجه سمیت کمتر نسبت به سایر نانوذرات از ویژگیهای مهم این نوع نانوذره است ۲۰۲۲ ,.Gojznikar et al) استفاده گسترده از دی اکسید تیتانیوم (TiO۲) به عنوان یک رنگدانه عمدتا با شکل نانوذرات (NPS) برای کاربردهای مختلف نگرانیهای فزاینده ای را در مورد تاثیر احتمالی آن سلامت انسان و اکوسیستمهای آبی و خشکی ایجاد نموده است در واقع نانوذرات دی اکسید تیتانیوم از طریق آزادسازی به محیط زیست بوسیله آب و خاک حمل شده و بر روی موجودات خشکی و آبزی اثر می.گذارند این نانو ذرات با عبور از غشاهای بیولوژیکی وارد سلولها شده و در بافتها و اندامهای مختلف موجودات زنده تجمع نموده و باعث ایجاد اثرات سمی در این موجودات میشوند ۲۰۲۲ .Fiordalison et al) بنابراین با توجه به اثرات این نوع نانوذرات بر روی موجودات زنده آگاهی و شناخت اثرات نانوذرات دی اکسید تیتانیوم بر روی آبزیان و شناخت احتمالی مکانیسمهای ایجاد سمیت ایجاب میک کند تا اثرات تحت کشنده این نانو مواد در شرایط آزمایشگاهی بر روی گونه های آبزیان از جمله ماهیان مورد مطالعه قرار گیرد. بررسی شاخصهای متابولیتی و بیوشیمیایی ابزاری را جهت تسهیل مدیریت سلامت آبزی فراهم کرده است کهمیتواند در بررسی اثرات استرس مورد استفاده قرار گیرد به عنوان مثال تغییرات محیطی مانند شوری و دما هم بر غلظت یونها و هم بر تعداد سلولهای خون موثر است (۲۰۰۴ ,.Chen et al) شاخصهای بیوشیمیایی و متابولیتی سرم شامل الکترولیتها و غیر الکترولیتها میباشند عوامل متعددی بر میزان پارامترهای بیوشیمیایی و الکترولیتهای سرم خون تاثیر میگذارند و آن را دستخوش تغییرات میکنند ماهی پلاتی تاکسیدو از خانواده Poecilidae و از دسته ماهیان زنده زا است بخش زیادی ازبدن این ماهی توسط لکه های سیاه فراوانی پوشیده شده است مطالعه حاضر باهدف تتاثیر نانوذرات دی اکسیدتیتانیوم برروی شاخص های متابولیتی ماهی پلاتی تاکسیدو طی ۲۱روز مواجه ه انجام شده است