اضمار و زیادت حرف «لا» در قرآن با بررسی چالش های تفسیری آن
محل انتشار: دوفصلنامه علوم قرآن و حدیث، دوره: 54، شماره: 2
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 130
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JQHS-54-2_005
تاریخ نمایه سازی: 29 فروردین 1402
چکیده مقاله:
حذف و زائدبودن برخی حروف در قرآن کریم ازجمله مباحث چالش برانگیز در بین مفسران است. برخی علمای نحو، بین حذف و اضمار فرق قائل می شوند؛ حذف آن است که اثری از کلمه محذوف در کلام نباشد، برخلاف اضمار که در لفظ، پنهان؛ ولی در معنا، مدنظر است. نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی و رجوع به کتب تفسیری درصدد بیان آیاتی است که در آن ها حرف «لا» مضمر یا زائد است و سپس اقوال گوناگون نحویان در خصوص آن آیات را بیان می کند و باتوجه به بافت و سیاق کلام به تحلیل و بررسی آن ها می پردازد.طبق بررسی کتب تفسیری و آرای نحویان، اضمار حرف «لا» به دو صورت قیاسی و سماعی است که فقط در آیه ۸۵ سوره یوسف، قیاسی و در دیگر آیات، سماعی است. در آیات مدنظر، کوفی ها به اضمار حرف «لا» و بصری ها به تقدیر مضاف معتقدند. توجه به بافت و سیاق کلام، ازجمله موارد مهم در تفسیر و فهم متن است. درنظرگرفتن سیاق متن در آیاتی که حرف «لا» مضمر است، منجر به تاکید معنای کلام شده است. همچنین می توان بدون اضمار حرف «لا» به ترجمه و معنایی صحیح از آیات دست یافت. زیادت حرف «لا» در قرآن به معنای بیهوده بودن آن در کلام نیست؛ بلکه باتوجه به سیاق متن برای افاده تاکید نفی است.
نویسندگان
احسان رسولی کرهرودی
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه اراک، اراک، ایران
ابراهیم اناری بزچلوئی
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه اراک، اراک، ایران
سید ابوالفضل سجادی
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه اراک، اراک، ایران
احمد امیدعلی
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه اراک، اراک، ایران