ارزیابی و طبقه بندی بیابان زایی با فناوری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی : منطقه خشک شمال اصفهان)
سال انتشار: 1386
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 202
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJRDR-14-2_002
تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1402
چکیده مقاله:
بیابان زایی، کاهش اکولوژیکی و بیولوژیکی زمین می باشد که ممکن است به صورت طبیعی یا غیرطبیعی اتفاق بیفتد. فرآیند بیابان زایی عمدتا، مناطق خشک و نیمهخشک را تحت تاثیر قرار داده و با شتابی فزآینده، کارآیی سرزمینها را کاهش می دهد. این تحقیق با هدف ارزیابی و طبقه بندی بیابانزایی و با فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور انجام گرفت. در انجام این پژوهش، از داده های ماهواره ای TM مربوط به ۲۵ شهریور ۱۳۶۹ و داده های ETM+ مربوط به ۱۶ شهریور ۱۳۸۰ استفاده گردید. بر روی تصاویر مزبور، تصحیحات هندسی، رادیومتریک و همچنین تصحیح زاویه ارتفاع خورشید اعمال گردید. داده های هردوتصویر، با روش طبقهبندی نظارت شده و نظارت نشده در ۹ کلاس کاربری اراضی با توجه به خصوصیات ژئومورفولوژی منطقه، طبقه بندی و با بررسی انواع مناطق بیابانی، مورد تجزیه وتحلیل و مقایسه کمی قرار گرفتند. هریک از عوامل اصلی و فرعی موثر در بیابان زایی، جهت تهیه نقشه شدت بیابانزایی، با روش پیشنهادی برای ایران و نقشه خطر بیابانزایی با روش فائو، به پایگاه نرم افزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی، معرفی و نمرهدهی شدند. نتایج بدست آمده از شدت بیابان زایی که وضعیت، سرعت و استعداد بیابانی شدن را بیان میکند، نشان داد که در ۳۵ درصد، بیابان زایی با منشا طبیعی حاکم بوده و از وضعیت شدت بیابان زایی متوسط، زیاد و خیلی زیاد برخوردار می باشد. شرایط بیابانی با منشا انسانی، ۶۵ درصد از منطقه را پوشش می دهد و دارای وضعیت زیاد و خیلی زیاد است. اما با بررسی نقشه خطر بیابانزایی تولید شده، مشخص گردید در ۲۰ درصد با تاثیر همزمان انسان و دام، خطر بیابانزایی خیلی زیاد و در ۸۰ درصد منطقه با اثر تخریبی فقط دام، خطر بیابان زایی زیاد حکمفرماست. با توجه به نقشه های بدست آمده، معلوم شد در منطقه خشک شمال اصفهان، مهمترین عوامل موثر انسانی بیابان زایی در منطقه، تبدیل اراضی مرتعی به زمینهای کشاورزی، الگوی غلط کشاورزی، چرای بیش از حد دام، وضعیت نامناسب اقتصادی و برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی بوده و مهمترین عوامل موثر بیابانزایی طبیعی، خشکسالی، شور شدن منابع آب و خاک می باشند. روند بیابانزایی، به سمت شمال غرب منطقه در حال گسترش است که در آینده نزدیک مراتع و مناطق مسکونی و صنعتی آن مناطق را با مشکل روبرو می سازد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مرتضی اکبری
کارشناس ارشد بیابانزدایی، اداره کل منابع طبیعی خراسان رضوی، بخش GIS و RS
حمیدرضا کریم زاده
استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
رضا مدرس
کارشناس ارشد بیابان زدایی
بهاره چکشی
کارشناس ارشد مرتع داری