بررسی عملکرد بذر و تولید علوفه در ۳۱ ژنوتیپ علف گندمی بیابانی(Agropyron desertorum)، با استفاده از شاخص های مقاومت به خشکی

علف گندمی بیابانی (Agropyron desertorum)، یکی از گرامینه های مهم و با ارزش مرتعی، برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه ی خشک می باشد که به طور معمول در دامنه های کوهستانی البرز و زاگرس می روید. با هدف بررسی عملکرد بذر و تولید علوفه ی خشک، ۳۱ ژنوتیپ، در دو آزمایش آبی و دیم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی اراک مورد مطالعه قرار گرفتند و عملکرد بذر و علوفه ی آنها اندازه گیری شد. با استفاده از تجزیه به مولفه های اصلی بر روی شاخص های مقاومت به تنش خشکی شامل میانگین حسابیMP، شاخص تحمل TOL، شاخص حساسیت به تنش SSI، شاخص تحمل به تنش STI و میانگین هندسیGMP و  عملکرد گیاهان در آزمایش آبی (Yn) و دیم (Ys)، ژنوتیپ ها در دیاگرام بای پلات پراکنش داده شدند. در نمودار بای پلات ژنوتیپ های ۶۳۱P۵، ۷۴۷M، ۷۴۷P۱۱ و ۲۱۳P۱۱ (با عملکرد ۵۰۳- ۴۳۰ کیلوگرم بذر در هکتار) و ژنوتیپ های  ۳۹۷۴M ، ۷۴۲P۴، ۷۴۷M و ۳۴۱M  (با تولید۲۲۶۰-۲۰۶۰ کیلوگرم علوفه در هکتار) متحمل به خشکی شناخته شدند و برای کشت در مراتع مناطق خشک معرفی شدند. ژنوتیپ های۷۴۲P۵، ۱۳۶۹P۶، ۳۴۷۷P۴، ۲۸۷P۸ و ۳۴۱M  از لحاظ تولید بذر و ژنوتیپ های ۳۴۷۷M، ۳۴۱P۱۱، ۳۹۶۵P۱۵، ۴۰۳۶M و ۶۳۱P۲ از لحاظ تولید علوفه، عملکرد بالایی در هر دو محیط آبی و دیم داشتند و برای کشت در مراتع نیمه خشک معرفی شدند. بطور کلی از لحاظ تولید همزمان بذر و علوفه، ژنوتیپ های ۶۳۱P۵ (قزوین)، ۷۴۷M (قزوین) و ۳۴۱M برای مناطق خشک و ژنوتیپ های ۳۴۷۷P۴ و ۳۴۷۷M، ۳۴۱P۱۱ ، ۲۸۷P۸ (همدان)، ۱۳۶۹P۶ (همدان) برای مناطق نیمه خشک استان مرکزی معرفی شدند.

کلیدواژه ها:

علف گندمی بیابانی (Agropyron desertorum) ، عملکرد بذر ، عملکرد علوفه ، شاخص های مقاومت به خشکی