آشکارسازی تغییرات پوشش گیاهی در طول فصل چرا با استفاده از داده های چندزمانه سنجنده IRS-WiFS در منطقه سمیرم

پوشش­ های گیاهی در طی سالیان دراز تحت تاثیر عوامل اقلیمی، خاکی، موجودات زنده تکامل پیدا نموده­اند. در گذشته بدون دخالت انسان تعادل بین دام و مرتع موجب حفظ منابع گیا­هی شده ولی به تدریج با افزایش جمعیت، نیاز او نیز رو به افزایش نهاده و کم و بیش اثرهای مثبت و منفی برجای گذارده و در جا­هایی که دخالت­ها نامعقول بوده، باعث به هم­­خوردن تعادل بین دام و گیاه شده و تخریب جامعه­­­­­ ­های گیاهی و خاک را سبب شده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تغییرات پوشش گیا­هی در طول فصل چرا با بهره­ گیر­ی از داده ­ها­ی چندزمانه WiFS در منطقه سمیرم می باشد. پیش­پردازش­­های مختلف شامل تصحیح هندسی با بهره ­گیری از نقشه­ ها­ی توپوگرافی ۱:۲۵۰۰۰۰ با RMSe کمتر از ۳۵/۰ برای تصاویر این سنجنده انجام شد. برای انجام تصحیح جوی و توپوگرافی تصاویر سنجنده از روش عارضه تاریک و مدل لامبرت استفاده شد. عملیات برداشت زمینی در خرداد و شهریور ماه ۱۳۸۴ در سطحی معادل ۸۰۰۰۰۰ هکتار آغاز شد. تیپ­ های مختلف گیاهی به روش نمونه بردار­ی تصادفی طبقه بند­ی شده و در سطحی که اختلاف مهمی در ترکیب فلوریستیک-فیزیونومیک نداشت، به­عنوان تیپ گیا­هی مستقل و یکنواخت در نظر گرفته شد. در کل منطقه ۲۰ نقطه تصادفی انتخاب و اندازه گیر­ی درصد پوشش به روش تخمین انجام گردید. در این تحقیق از داده مربوط به سنجنده WiFS تاریخ ها­ی ۱۴ ژوئن و ۱۰سپتامبر ۲۰۰۵ استفاده شد. شاخص­ ها به­عنوان متغیر مستقل و داده ­های زمینی به­عنوان متغیر وابسته معرفی شدند. معادله­ های مختلف با بهره گیر­ی از سه شاخص گیاهی به کار رفته، بر روی تصاویر سنجنده اعمال و بعد تصاویر به ۵ کلاس پوشش بر حسب درصد طبقه بند­ی شدند. همچنین برای تعیین تغییرات طبقه ­ها­ی مختلف درصد پوشش مرتع از روش مقایسه پس از طبقه­بندی استفاده شد. در نهایت نقشه­­­­­ های تولیدی و نقاط نمونه برداری برای بررسی صحت نتایج، کنترل شد. نتایج نشان داد که نقشه های پوشش تولید شده با داده­ ها­ی سنجنده WiFS از صحت بالایی برخوردار می­ باشد. در این بررسی بیش از ۳۰ درصد از سطح منطقه در طی فصل چرا تحت تاثیر تغییرات قرار گرفته است. در مجموع، نتایج این تحقیق نشان داد که نقشه ­های تولید شده با بهره­ گیری از داده­ های سنجنده WiFS در مطالعات مربوط به تغییرات پوشش تاجی مناسب می باشند و این داده­ ها به خوبی می توانند تغییرات پوشش­ گیاهی را در طی فصل چرا مشخص کنند.

کلیدواژه ها:

WiFS-IRS ، پوشش تاجی ، پایش ، سمیرم ، شاخصهای گیا هی