بررسی تطبیقی مستندات فقهی و حقوقی حکم به قتل زانی با محارم، موضوع ماده ۲۲۴ قانون مجازات اسلامی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 197

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CLD-19-23_012

تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402

چکیده مقاله:

یکی از جرایم مشمول مجازات حد در نظام حقوقی اسلام، ارتباط جنسی نامشروع میان مرد و زن است و قرآن تعداد مشخصی ضربه شلاق را برای مرتکب آن مقرر نموده است. فقها به استناد روایات و پس از آن اجماع، با تصویر اقسامی برای زنا، مرتکبان برخی از آن ها از جمله زنای با محارم را مستحق قتل دانسته اند و همین رای به عینه در قانون مجازات منعکس شده است. اشکالات سندی و دلالی برخی از روایات مورد استناد ایشان، صحت این فتوا را در محاق تردید قرار می دهد. این نوشتار با هدف ارزیابی این فتوا، به روش توصیفی تحلیلی به بازخوانی و واکاوی ادله مورد استناد قائلان به این رای پرداخته است و چنان که نمایانده می شود، تعداد محدود روایات وارده در این خصوص، ضمن اشکالات سندی، در تعارض قوی با روایات متضمن مجازات(های) دیگر برای همین جرم بوده و اخبار متضمن قتل، فاقد مرجح قابل قبول و در نتیجه این فتوا مخدوش است. در مقابل، احادیث دال بر اشتمال مجازات عام زنا (شلاق) بر زانی با محرم، علاوه بر قوت سندی، همسوی با قرآن و لذا احق به ترجیح در مقام تعارض می باشند.

نویسندگان

زهرا وطنی

استادیار گروه فقه و حقوق پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران

معصومه زمانیان

کارشناس ارشد فقه و حقوق، دانشگاه الزهراء(س)، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آقایی، مهدی، رسیدگی به جرایم منافی عفت (با نگرشی کاربردی)، ...
  • ابن ابی جمهور احسایی، محمد بن زین الدین علی بن ...
  • ابن ادریس حلی، محمد بن منصور بن احمد، السرائر الحاوی ...
  • ابن براج طرابلسی، قاضی عبدالعزیز بن نحریر، المهذب فی الفقه، ...
  • ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الوسیله الی نیل الفضیله، ...
  • ابن داود حلی، تقی الدین حسن بن علی، کتاب الرجال ...
  • ابن زهره حلبی، سیدحمزه بن علی حسینی، غنیه النزوع الی ...
  • ابن سعید حلی، یحیی، الجامع للشرائع، قم، مٶسسه سیدالشهداء العلمیه، ...
  • ابن غضائری، احمد بن حسین بن عبیدالله بن ابراهیم ابی ...
  • ابن فارس، ابوالحسین احمد، معجم المقاییس فی اللغه، چاپ دوم، ...
  • ابوصلاح حلبی، تقی الدین بن نجم الدین، الکافی فی الفقه، ...
  • اسپانلو، محمود، و کیومرث کلانتری، «جبران خسارت بزه دیده مدعی ...
  • اسدی، لیلاسادات، و علی دژخواه، حقوق کیفری خانواده، چاپ سوم، ...
  • اکرمی، روح الله، «عنصر عنف در زنا از منظر فقه، ...
  • بازخوانی ادله مشروعیت اعدام در زنا با محارم [مقاله ژورنالی]
  • ایروانی، محمدباقر، دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی علی المذهب الجعفری، ...
  • باتر، انیک، و سیدامید ساعدی، «ممنوعیت رابطه جنسی بین محارم»، ...
  • باشگاه خبرنگاران جوان، «شوک تکان دهنده تجاوز به محارم»، ۱۳۹۵ ...
  • بحرالعلوم طباطبایی، محمدمهدی بن مرتضی، رجال السید بحرالعلوم، المعروف بالفوائد ...
  • بحرانی توبلی، سیدهاشم بن سلیمان، تنبیهات الاریب فی رجال التهذیب، ...
  • بکاریا، سزار، رساله جرایم و مجازات ها، ترجمه محمدعلی اردبیلی، ...
  • تفتازانی، سعدالدین مسعود بن عمر، مختصر المعانی، قم، دار الفکر، ...
  • تمیمی مغربی، قاضی ابوحنیفه نعمان بن محمد بن منصور، دعائم ...
  • جبعی عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی، مسالک الافهام ...
  • جوان جعفری، عبدالرضا، و فرهاد شاهیده، «نقش زنان بزه دیده ...
  • جوانمرد، بهروز، «رویه های قضایی و نظریه های مشورتی پیرامون ...
  • چلبی، ارژنگ، «تحلیل حقوقی جرم شناختی تجاوز به عنف»، آموزه ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل ...
  • حسینی، سیدمحمد، و علی مراد حیدری، «تاثیر خویشاوندی در جرم ...
  • حیدری، فریبرز، حسن شاه ملکپور، و عباس سلمان پور، «تحولات ...
  • خسروی، خلیل، جرایم جنسی علیه زنان در عرصه بین الملل، ...
  • خوانساری، سیداحمد بن یوسف، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ...
  • درویش، محیی الدین، اعراب القرآن الکریم و بیانه، بیروت، دار ...
  • دلماس مارتی، می ری، نظام های بزرگ سیاست جنایی، ترجمه ...
  • راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ...
  • رایجیان اصلی، مهرداد، بزه دیده شناسی (تحولات بزه دیده شناسی ...
  • رزمان، علی، بررسی کیفری جرائم جنسی و منافی عفت با ...
  • رستمی، هادی، و ناصر قربان پور، «دادرسی اختصاری در جرایم ...
  • رضائی، حسن، «نقش مقتضیات زمان و مکان در حقوق کیفری ...
  • زارعی محمودآبادی، مهدی، «واکاوی بزه پوشی در قوانین کیفری ایران»، ...
  • زحیلی، وهبه بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق، دار ...
  • سلار دیلمی، ابویعلی حمزه بن عبدالعزیز، المراسم العلویه و الاحکام ...
  • سلیمانی، حسین، «حدود شرعی در پرتو اصل قانونمندی قوانین کیفری، ...
  • سید مرتضی علم الهدی، علی بن حسین موسوی، الانتصار فی ...
  • شامبیاتی، هوشنگ، حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)، ...
  • شبیری زنجانی، سیدموسی، کتاب نکاح، قم، رای پرداز، ۱۴۱۹ ق ...
  • شیدائیان، مهدی، و زینب شیدائیان، «رویکرد قانون آیین دادرسی کیفری ...
  • شیدائیان، مهدی، و یزدان نصرتی، «شناسایی و چالش های تعقیب ...
  • صدوق، ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن ...
  • همو، عیون اخبار الرضا‰، تهران، جهان، ۱۴۰۳ ق ...
  • طباطبایی حائری، سیدعلی بن محمدعلی، ریاض المسائل فی بیان الاحکام ...
  • طبرسی، امین الاسلام ابوعلی فضل بن حسن، الموتلف من المختلف ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، ...
  • همو، العده فی اصول الفقه (عده الاصول)، قم، بی نا، ...
  • همو، الفهرست، تحقیق عبدالعزیز طباطبایی، قم، مکتبه المحقق الطباطبائی، ۱۴۲۰ ...
  • همو، تهذیب الاحکام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۶ ش ...
  • همو، رجال الطوسی، چاپ سوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۲۷ ...
  • همو، کتاب الخلاف فی الفقه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۷ ...
  • عبدالفتاح، عزت، «جرم چیست و معیارهای جرم انگاری کدام است؟»، ...
  • علامه حلی، ابومنصور جمال الدین حسن بن یوسف بن مطهر ...
  • همو، قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، قم، دفتر ...
  • فاضل مقداد، جمال الدین مقداد بن عبدالله سیوری حلی، التنقیح ...
  • فاضل هندی، بهاءالدین محمد بن حسن اصفهانی، کشف اللثام و ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، تحقیق مهدی مخزومی و ...
  • قرشی، باقر شریف، حیاه الامام زین العابدین؛ دراسه و تحلیل، ...
  • قهپایی، عنایهالله علی، مجمع الرجال، قم، اسماعیلیان، ۱۳۸۷ ش ...
  • کشی، ابوعمرو محمد بن عمر بن عبدالعزیز، اختیار معرفه الرجال ...
  • کلارکسون، کریستوفر ام.، تحلیل مبانی حقوق جزای عمومی، ترجمه و ...
  • کلباسی، ابوالهدی، سماء المقال فی علم الرجال، قم، مٶسسه ولی ...
  • کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الحدیث، ۱۳۷۵ ...
  • مالجو، محسن، «تجاوز به محارم: زمینه ها، استراتژی های متجاوز ...
  • متولیان، علی محمد، محسن مالجو، و مهدی فتحی، کودک آزاری، ...
  • مجلسی اول، محمدتقی بن مقصودعلی، الوجیزه فی الرجال، تهران، وزارت ...
  • همو، روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، چاپ دوم، ...
  • مجلسی دوم، محمدباقر بن محمدتقی، مرآه العقول فی شرح اخبار ...
  • همو، ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار، قم، کتابخانه آیهالله ...
  • محقق حلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن حسن، شرائع الاسلام ...
  • مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، قم، دفتر نشر اسلامی، ۱۴۲۳ ق ...
  • مفید، محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی، المقنعه، قم، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، انوار الفقاهه (کتاب الحدود و التعزیرات)، قم، ...
  • منتظری، حسینعلی، الحدود فی مباحث الزنا و اللواط و السحق ...
  • مٶذنی بیستگانی، حمید، و محمدرضا کیخا، «ارزیابی انتقادی مستندات حکم ...
  • موسوی بجنوردی، محمد، «آیا سنگسار واقعا یک حکم اسلامی است» ...
  • موسوی خمینی، سیدروح الله، تحریر الوسیله، قم، اسلامیه، ۱۳۷۴ ش ...
  • موسوی خویی، سیدابوالقاسم، مبانی تکمله المنهاج، قم، موسسه احیاء آثار ...
  • همو، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه، بیروت، الثقافه ...
  • موسوی سبزواری، سیدعبدالاعلی، مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، ...
  • میرمحمدصادقی، حسین، حقوق کیفری اختصاصی ۱؛ جرایم علیه اشخاص، چاپ ...
  • نجاشی اسدی کوفی، ابوالعباس احمد بن علی بن احمد بن ...
  • نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ...
  • نجفی توانا، علی، و فهیم مصطفی زاده، «جرم انگاری در ...
  • نراقی، میرزا ابوالقاسم، شعب المقال فی درجات الرجال، قم، دفتر ...
  • نوبهار، رحیم، اهداف مجازات ها در جرایم جنسی؛ چشم اندازی ...
  • نوری طبرسی، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ...
  • وحید بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل، حاشیه مجمع الفائده و البرهان، ...
  • یوسفوند، مهدی، و یحیی محمدی مقدم، جرایم جنسی از دیدگاه ...
  • Baker, Dennis J., “The Right Not to be Criminalized، Demarcating ...
  • Edward, Robyn, Violence Against Women and Crime Prevention, University of ...
  • Elliott, Catherine & Frances Quinn, Criminal Law, ۱۰th, England, Pearson ...
  • Graupner, Helmut, “Sexual Consent, The Criminal Law in Europe and ...
  • Hart, Henry M., Jr., “The Aims of the Criminal Law”, ...
  • Hood, Roger, “capital punishment”, Encyclopedia Britannica, ۲۰۲۲, <https://www. britannica.com/topic/capital-punishment> ...
  • Jestaz, Philippe, “La parenté (Conférence Wainwright)”, Revue de droit de ...
  • Martin, Jacqueline, Criminal Law (Key Facts Key Cases), ۱st, London, ...
  • نمایش کامل مراجع