بررسی برخی از نیازهای بوم شناختی گونه مرتعیOnobrychis melanotricha Boiss. در استان اصفهان

شناخت ویژگی های اکولوژیکی گونه های گیاهی و چگونگی واکنش آنها به عوامل محیطی، اطلاعات لازم را برای مدیریت پوشش گیاهی و اصلاح مراتع فراهم می کند. در این پژوهش، به مطالعه نیازهای اکولوژیک گونه اسپرس (Onobrychis melanotricha Boiss.) با تاکید بر عوامل اکولوژیک موثر بر تغییرات پوشش گیاهی و بررسی پاسخ این گونه به تغییرات عوامل اکولوژیکی، با استفاده از روش آنالیز تطبیقی متعارفی پرداخته شد. برداشت اطلاعات در سال ۱۳۹۷ در ۱۹ سایت مطالعاتی در غرب و جنوب استان اصفهان انجام شد. در هر سایت، نمونه برداری پوشش گیاهی به روش نمونه گیری تصادفی- سیستماتیک در ۳۰ پلات یک مترمربعی که در طول ۳ ترانسکت ۲۰۰ متری مستقر شده بود، انجام و نمونه گیری خاک از عمق ۳۰-۰ سانتیمتر در هر سایت انجام گردید. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS۱۷ و CANOC۴.۵ انجام شد. استفاده از مدل جمعی تعمیم یافته با توزیع خطای پوآسون برای هر یک از متغیرهای محیطی، نشان داد که عوامل محیطی شامل ارتفاع، درصد رس، بارندگی، درصد ماده آلی، فسفر و درصد شن و میانگین دمای سالانه در سطح احتمال خطای ۱ درصد بر پوشش این گونه اثر معنی دار دارند. این گونه بیشتر بر روی خاک های نیمه عمیق تا عمیق با بافت متوسط تا نیمه سنگین پراکنش دارد. محدوده ارتفاعی بهینه برای رشد این گیاه ۳۲۰۰-۱۶۰۰ متر از سطح دریا و بارش بهینه برای این گیاه ۳۷۰ میلیمتر بوده است. درمجموع، نتایج این پژوهش در تعیین نیازهای اکولوژیکی گونه مورد نظر کارایی قابل قبولی داشت که می تواند در مدیریت پوشش گیاهی و عملیات اصلاح مراتع در مناطق مشابه مورد توجه مدیران منابع طبیعی قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

اسپرس ، رسته بندی ، عوامل اکولوژیک ، منحنی پاسخ گونه