بررسی نقش پروژه های آبخوانداری در توسعه کشاورزی و منابع طبیعی (مطالعه موردی : ایستگاه تحقیقاتی آموزشی و ترویجی پخش سیلاب برآبخوان آب باریک بم )

آبخوانداری و یا به بیان جامع تر پخش سیلاب در عرصه آبخوانها، تفکر جدید آبخیزداری و استفاده بهینه و مطلوب از آبهای سطحی و زیرزمینی است که نتیجه آن امکان پذیری استحصال و انباشت سیلابها و بهره برداری از آنها برای دستیابی به اهداف چند منظوره به ویژه حل معضل کم آبی در مناطق خشک و نیمه خشک است .بهرهبرداری از سیلابها منحصر به استفاده از یک روش خاص نبوده و تابعی از عوامل مختلف نظیر عوامل طبیعی ، فرهنگی و اجتماعی و اهداف مورد نظر می باشد و در پروژه های آبخوانداری برای بهره برداری از سیلابها و پخش آنها بر روی مخروط افکنه ها و یا آبخوانها استفاده می گردد. ایجاد مراتع مشجر، جنگلکاری و تولید چوب، احیاء منابع زیست محیطی ، ایجاد عرصه ای مناسب برای کشاورزی از طریق اصلاح خاکهای دانه درشت در اثر توزیع و پخش رسوبات موجود در سیلابها و بالاخره تغذیه مصنوعی منابع آب زیرزمینی در حجم زیاد برای افزایش توان بهره برداری از این منابع جهت رونق و توسعه کشاورزی در عرصه های خشک و نیمه خشک کشور از اهداف اصلی اینگونه طرحها است . نتایج تحقیق نشان می دهد که اجرای طرح پخش سیلاب بر آبخوان آب باریک بم واقع در کرمان از نظر اثرگذاری و رسیدن به اهداف منظوره مثبت ودر حد متوسط به بالا بوده است . کنترل و جلوگیری از خسارات سیل به راه های ارتباطی ، منازل مسکونی و مزارع کشاورزی ، افزایش میزان آبدهی چاه های کشاورزی ، افزایش فضای سبز و مناطق جنگلی ، افزایش مناطق تفرجگاهی برای مردم، افزایش سطح اراضی مرتعی روستا، افزایش تعداد چاه های آب کشاورزی منطقه و افزایش سطح اراضی کشاورزی روستا، تاثیر پخش سیلاب بر وضعیت کشاورزی مناطق پایین دست ، تاثیر پخش سیلاب بر کیفیت آب زیرزمینی از جمله مهمترین اثرات پروژه پخش سیلاب در آبخوان بم بوده است .

کلیدواژه ها:

اقتصادی ، اجتماعی ، زیست محیطی ، ایستگاه پخش سیلاب برآبخوان ، آب باریک بم