تاثیر روش خاک ورزی و حفظ بقایا بر عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ذرت علوفه ای در شرایط تنش آبی

آزمایش با هدف بررسی تاثیر روش خاک­ورزی و حفظ بقایا، بر عملکرد، اجزای عملکرد، کارایی مصرف آب ذرت علوفه­ای و برخی خصوصیات شیمیایی خاک، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جلگه رخ شهرستان تربت حیدریه استان خراسان رضوی، در قطعه زمینی که از پاییز سال ۱۳۹۱ تحت مدیریت نظام کشاورزی حفاظتی بود، با استفاده از کرت­های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۴اجرا گردید. مدیریت مزرعه در دوره سه ساله قبل از انجام این آزمایش، به گونه­ای بود که تیمارهای خاک­ورزی و مدیریت بقایا مشابه همین آزمایش، و با کرت­های ثابت، بصورت تناوب گندم- شبدر- چغندرقند – جو اعمال گردید. تیمارها شامل شیوه­های مختلف خاک­ورزی (بدون خاک­ورزی ، کم خاک­ورزی و خاک­ورزی متداول)، مدیریت بقایا (صفر،۳۰ و۶۰ درصد حفظ بقایا) و تنش آبی (آبیاری با ۵۰، ۷۵ و۱۰۰ درصد نیاز آبی) بودند. نتایج نشان داد که اثر روش خاک­ورزی بر عملکرد علوفه معنی­دار بود و در تیمار کم خاک­ورزی بیش از ۶ درصد نسبت به خاک­ورزی رایج، افزایش عملکرد مشاهده شد. تیمار حفظ بقایا بر هیچ یک از ویژگی­های مورد بررسی تاثیر معنی­داری نداشت ولی تیمار تنش آبی تاثیر معنی­داری بر میزان عملکرد علوفه، شاخص کیفی علوفه، قطر ساقه، کارآیی مصرف آب و طول دوره تاسل­دهی داشت. روش کم خاک­ورزی همراه با حفظ ۶۰ درصد بقایا، با دارا بودن عملکرد ۴۱۱۸۰ کیلوگرم در هکتارو کارآیی مصرف آب ۲/۷  کیلوگرم در متر مکعب، از راهکارهای مناسب در مقایسه با سایر روش­ها بود.

کلیدواژه ها:

بقایای گیاهی ، خاک­ورزی ، ذرت ، عملکرد علوفه ، کارآیی مصرف آب