آشکارسازی تغییر اقلیم در استان لرستان با استفاده از شاخص های حدی

شناسایی رخدادهای فرین از نظر زمانی و مکانی در یک منطقه طی دوره مشخص می تواند نقش مهمی در مدیریت و کنترل پیامدهای ناشی از این رخدادها داشته باشد. هدف این پژوهش، بررسی رخدادهای فرین دما و بارش استان لرستان است. داده های مورد استفاده شامل داده های بارش، بیشینه و کمینه دمای روزانه نه ایستگاه سینوپتیک استان لرستان طی دوره آماری مشترک ۲۸ ساله (۲۰۱۷-۱۹۹۰) است. محاسبه شاخص های حدی (۲۶ شاخص حدی بارش و دما بر اساس توصیه گروه کارشناسی CCL/CLIVAR) با استفاده از قابلیت های نرم افزار R انجام و روند تغییرات هر یک از شاخص ها با استفاده از آزمون من کندال بررسی شد. نتایج بررسی روند رخداد شاخص های حدی سرد و گرم نشان داد که برای تمامی ایستگاه ها در حالت کلی، روند شاخص های گرم با افزایش و روند بیشتر شاخص های سرد با کاهش همراه شده است. بین شاخص های حدی گرم، بیشترین روند افزایشی به ­ترتیب برای شاخص شب های گرم و روزهای گرم رخ داده است. روند افزایشی برای شب های گرم تمامی ایستگاه ها در سطح ۹۹ درصد و برای شاخص روزهای گرم در ۲۳ درصد ایستگاه ها در سطح ۹۵ درصد و برای ۷۷ درصد در سطح ۹۹ درصد معنی ­دار است. بین شاخص های حدی سرد، بیشترین کاهش برای روزهای یخبندان و روزهای سرد رخ داده است. روند کاهشی روزهای یخبندان برای ۴۵ درصد از ایستگاه ها در سطح ۹۹ درصد و روند کاهشی روزهای سرد برای ۷۷ درصد از ایستگاه ها در سطوح مختلف ۹۰، ۹۵ و ۹۹ درصد معنی ­دار هستند. نتایج حاصل از بررسی فراوانی رخداد و روند شاخص های حدی بارش نشان داد که مجموع بارش این استان همانند بسیاری از مناطق کشور با کاهش مواجه شده است. در مقابل، وقوع بارش های حداکثری علاوه ­بر این که در سطح استان قابل توجه است، طی دوره ۲۰۱۷-۱۹۹۰ روند افزایشی داشته­ اند. این شرایط می تواند بیانگر افزایش بارش های شدید و کوتاه مدت و در مقابل کوتاه تر شدن فصل بارش منطقه باشد.

کلیدواژه ها:

بارش ، دما ، روزهای سرد ، روزهای گرم ، شب های سرد