تبیین اثرات بنیان های گردشگری طبیعی در توسعه مقاصد پیراشهری(مورد: منطقه ونایی شهرستان بروجرد)

گردشگری مبتنی بر طبیعت، یک الگوی فضایی از گردشگری در عصر پسامدرن و شکل­دهنده متنی فضایی است که خوانش آن در پیرامون سفر به نقاط طبیعی (ساحل، جنگل، کوه، چشمه و..) با انگیزه­های متفاوت از سوی گردشگران صورت می­گیرد. در این میان اثرات بنیان­های گردشگری طبیعی حاکم بر محیط می­تواند منجر به توسعه فضاهای پیراشهری اطراف شهرهای بزرگ گردد که اغلب با تبدیل شدن روستا به شهر نمود عینی پیدا می­کند. بدین­سان، مقاله حاضر باهدف تبیین اثرات بنیان­های گردشگری طبیعی در توسعه مقاصد گردشگری پیراشهری منطقه ونایی که در ۱۲ کیلومتری شهرستان بروجرد در منطقه­ای کوهستانی قرارگرفته است طراحی شد. این منطقه پیراشهری از سال ۱۳۹۸ به دلیل توسعه در ابعاد مختلف از روستا به شهر تبدیل شده است. روش تحقیق از نوع کاربردی، و به شیوه توصیفی تحلیلی بود. جامعه آماری پژوهش را دو گروه تشکیل می­دادند دسته اول: ساکنین منطقه به تعداد ۴۶۴۹  نفر و دسته دوم گردشگران ورودی به ونایی بودند که درنهایت پس از انجام نمونه­گیری، حجم نمونه به تعداد ۳۸۰ نفر تعیین شد. ابزار جمع آوری داده-ها، پرسشنامه­ای متشکل از ۵۳ گویه و در چهار بعد بنیان های اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و مدیریتی بودند که روایی و پایایی آن در همه ابعاد بالاتر از ۷/۰ به دست آمد.  برای تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر در نرم­افزار SPSS۲۶ استفاده شد. یافته ها نشان داد که منطقه ونایی از نظر بنیان­های گردشگری طبیعی در وضعیت نسبتا مطلوب قرار دارد.  ۱۰ متغیر مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی، فرصت­های سرمایه­گذاری، کشف فرصت­های اقتصادی جدید، موقعیت جغرافیایی، موقعیت فضایی، خدمات تبلیغاتی و بازاریابی، متغیر کالبدی، فرصت­های ارتباطی، و فرصت­های خدماتی با ۹۹ درصد اطمینان رابطه مثبت و معناداری با توسعه مقاصد گردشگری پیراشهری بروجرد دارند. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که ۷/۹۶ درصد تغییرات توسعه مقاصد گردشگری در منطقه ونایی توسط ۵ متغیر (فرصت­های سرمایه­گذاری، موقعیت فضایی، مشارکت اجتماعی، خدمات تبلیغاتی و بازاریابی و متغیر کالبدی) پیش بینی و تبیین می شود. در این میان الگوی علی به دست آمده از تبیین اثرات نشان داد به ترتیب بنیان های مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی دارای بیشترین اثرات مستقیم و غیرمستقیم بر توسعه مقاصد گردشگری پیراشهری (منطقه ونایی) بروجرد هستند.

کلیدواژه ها:

گردشگری پیراشهری ، گردشگری طبیعی ، توسعه ، بروجرد