برآورد احتمالات بارش روزانه با استفاده از مدل زنجیره مارکف در اقلیم های مختلف ایران

برای تجزیه و تحلیل آماری پیشامدهایی که مستقل نبوده و به پیشامدهای قبلی خود وابسته می باشند، از زنجیره مارکف استفاده می شود. در این مطالعه، احتمالات پیشامدهای متوالی روزهای خشک و تر ۱۵ ایستگاه  سینوپتیک کشور با اقالیم مختلف از اقلیم خشک سرد تا مرطوب معتدل با استفاده از روش زنجیره مارکف مورد تحلیل قرار گرفت. برای دستیابی به احتمالات پیشامدهای متوالی روزهای خشک و تر از آمار بارش روزانه ایستگاه های کرمان، مشهد، شیراز و بندرعباس طی سال های مطالعاتی ۲۰۰۹-۱۹۷۸، ایستگاه های تبریز، خرم آباد، اصفهان، تهران، زاهدان، اهواز، اردبیل و گرگان طی سال های مطالعاتی ۲۰۰۸-۱۹۷۸، ایستگاه زنجان طی سال های مطالعاتی ۲۰۰۷-۱۹۷۸، ایستگاه یاسوج طی سال های مطالعاتی ۲۰۰۸-۱۹۸۷ و ایستگاه ساری طی سال های مطالعاتی ۲۰۰۸-۲۰۰۰ بهره گرفته شد. آمار مزبور بر اساس ماتریس شمارش تغییر حالت روزهای بارانی و فاقد بارش مرتب شده، سپس ماتریس احتمال تغییر وضعیت بر اساس روش درستنمایی بیشینه محاسبه گردید. همچنین نقشه های خطوط هم احتمال طول موسم خشک مورد نظر تهیه شدند. نتایج نشان داد که احتمال عدم بارش در ایستگاه ها مطالعاتی با اقلیم های خشک از ۸۱۱/۰ تا ۹۰۹/۰، با اقلیم های نیمه خشک از ۶۸۵/۰ تا ۸۴/۰ و با اقلیم های معتدل و مرطوب از ۶۹۵/۰ تا ۷۲۸/۰ متغیر می باشد.

کلیدواژه ها:

زنجیره مارکف ، بارش روزانه ، مدل سازی ، نقشه های خطوط هم احتمال