مقایسه عملکرد روش های مختلف در بررسی روند تغییرات متغیرهای اقلیمی (مطالعه موردی: سد سفیدرود)

بررسی روند متغیرهای اقلیمی در حوزه های آبخیز می تواند منجر به اتخاذ رویکردهای واقع گرایانه تر در مدیریت و برنامه ریزی منابع آبی در دسترس شود. در این تحقیق، روند تغییرات زمانی متغیرهای دبی جریان، بارش، تبخیر و دما در مقیاس ماهیانه، فصلی، سالانه در حوزه سد سفیدرود بررسی شده اند. بدین منظور از آزمون های پارامتریک رگرسیون و غیرپارامتریک من کندال تحت سه سناریو با فرضیات استقلال داده ها، پایستاری کوتاه مدت و بلندمدت بهره گرفته میشود. از آنجایکه در اکثر سری های زمانی هیدرولوژیکی وابستگی های سریالی و پدیده هارست مشاهده می شود، لازم است که آزمون من کندال برای اعمال اثر پایستاری کوتاه مدت و بلند مدت روی داده ها مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد. به منظور مقایسه نتایج حاصل از تحلیل روند، همگنی داده های متغیرهای اقلیمی به کمک آزمون های آماری انحرافات تجمعی، راست نمایی ورسلی و روش بیزین بررسی شدند. نتایج حاصل از تحلیل روند حاکی از وجود روند کاهشی مشهود و قابل توجه برای متغیر دبی جریان تحت تمامی آزمونها و فرضیات بوده اند. با توجه به مشاهده روندهای کاهشی برای بارش و دمای حداقل و افزایشی برای دماهای حداکثر، اثرگذاری پدیده تغییر اقلیم در سطح حوزه آبخیز مورد بررسی تا حد زیادی محتمل است. بررسی نتایج بدست آمده نشان می دهد که سریهای زمانی که ناهمگنی آنها در سطح معناداری بالایی تایید می شود، در اغلب موارد دارای روندهای کاهشی یا افزایشی در سطح معناداری بالایی نیز هستند. بنابراین، در صورت استفاده همزمان از آزمون های روند و همگنی به منظور بررسی تغییرات متغیرهای اقلیمی، نتایج قابل اطمینان تری حاصل می شود.

کلیدواژه ها:

آزمون من کندال ، پایستاری کوتاه مدت و بلندمدت ، آزمون همگنی ، تحلیل رگرسیون ، تغییر اقلیم