زمین شناسی، زمین شیمی، میان بارهای سیال و منشا کانه زایی مگنتیت- آپاتیت عربشاه، جنوب خاور تکاب

کانه زایی آهن عربشاه تنها کانه زایی شناخته شده از نوع مگنتیت- آپاتیت در زیرپهنه تکاب- تخت سلیمان- انگوران، در جنوب خاور شهر تکاب است. قدیمی ترین واحد سنگی در منطقه کانه زایی عبارت است از توالی رسوبی معادل سازند قم که گنبد داسیتی ایوب انصار به سن پلیوسن به داخل آن نفوذ کرده است. کانه زایی مگنتیت- آپاتیت عربشاه به صورت رگه- رگچه ای با راستای خاوری- باختری در داخل گنبد داسیتی رخنمون دارد. پهنه برشی حاوی رگه- رگچه های باریک مگنتیتی در کمرپایین و کمربالای رگه اصلی مشاهده می شود. دگرسانی های موجود شامل انواع سدیک- کلسیک، سیلیسی و آرژیلیک است. مگنتیت تنها کانه موجود در کانه زایی است که با کانی های باطله آپاتیت، کلینوپیروکسن، آلبیت و کوارتز همراهی می شود. ساخت و بافت های موجود شامل رگه- رگچه ای، برشی، دانه پراکنده و جانشینی هستند. محتوای مجموع عناصر کمیاب خاکی در بلورهای آپاتیت بیش از یک درصد بوده و یک الگوی پرشیب غنی از عناصر کمیاب خاکی سبک با نسبت بالای LREE/HREE به همراه آنومالی منفی Eu را نشان می دهند که از ویژگی های کانسارهای آهن نوع کایروناست. داده های به دست آمده از بررسی میان بارهای سیال بیانگر حضور میان بارهای دوفازی و چندفازی نوع LV، VL، LVS، LVH و LVHS با دمای همگن شدن بین ۲۳۰ تا ۵۵۰ درجه سانتی گراد است. شوری میان بارهای چندفازی حاوی هالیت بین ۳۵ تا ۶۰ درصد وزنی معادل نمک طعام متغیر است. داده های میان بارهای سیال بیانگر سیال ماگمایی برای تشکیل کانه زایی مگنتیت- آپاتیت عربشاه هستند. شواهدی نظیر مجموعه کانی شناسی، دگرسانی سنگ دیواره، ساخت و بافت ماده معدنی، زمین شیمی و داده های میان بارهای سیال نشان می دهد که کانه زایی مگنتیت- آپاتیت عربشاه در دسته کانسارهای آهن نوع کایرونا قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

کانه زایی مگنتیت- آپاتیت ، عناصر کمیاب خاکی ، نوع کایرونا ، عربشاه ، تکاب