ارزیابی سناریوهای حدی تغییر اقلیم بر آبدهی حوضه آبریز سد شهید رجایی تحت مدل HBV-light

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 158

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JWMR-13-26_009

تاریخ نمایه سازی: 8 بهمن 1401

چکیده مقاله:

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: مدیریت آب در حوضه های آبی با توجه به کمبود ایستگاه های داده برداری به سختی امکان پذیر است. امروزه شبیه سازی بارش-رواناب با مدل های مختلف به مدیریت منابع آبی موجود کمک خواهد کرد. لذا استفاده از مدل های هیدرولوژی که با حداقل داده ها امکان شناخت و مدیریت حوضه را فراهم می کنند، می تواند روشی مناسب باشد. مواد و روش ها: در این تحقیق به منظور شبیه سازی رواناب ناشی از بارش و بررسی مکانیسم تشکیل رواناب و جریان خروجی در حوضه آبریز سد شهید رجایی واقع در شهرستان ساری، از مدل HBV-light با داده های موجود از سال ۱۹۸۱ تا سال ۲۰۱۵ استفاده شد. از ۷۰ درصد داده های سری زمانی در مرحله واسنجی (۱۹۸۱-۲۰۰۵) و حدود ۳۰ درصد آن (۲۰۰۶-۲۰۱۵) در مرحله صحت سنجی استفاده شد. همچنین عملکرد آن تحت شرایط تغییر اقلیم با دو سناریوی RCP۲.۶ و RCP۸.۵  در دو بازه زمانی آینده نزدیک (۲۰۱۶-۲۰۴۰) و آینده دور (۲۰۴۱-۲۰۶۵) مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد افزایش دما به ترتیب در دو سناریوی RCP۲.۶ و RCP۸.۵ به مقدار ۱۱/۵ و ۱۳/۹ درصد در آینده نزدیک و به ترتیب ۱۳/۹ و ۲۴/۲ درصد در آینده دور بوده است. همچنین میزان بارش در دو سناریوی اقلیمی RCP۲.۶ و RCP۸.۵  در آینده دور و آینده نزدیک حدود ۵۸ درصد کاهش خواهد یافت. نتایج خروجی مدل نشان داد اثر سناریوهای اقلیمی بر دبی های اوج در آینده نزدیک (۲۰۱۶-۲۰۴۰) افزایشی و در آینده دور (۲۰۴۱-۲۰۶۵) کاهشی خواهد بود. اختلاف میانگین دبی های اوج در پنجره زمانی آینده نسبت به دوره پایه در سطح اعتماد ۹۵ درصد (آزمون کروسکال والیس) معنی دار بوده است. به ترتیب در دو سناریوی اقلیمی RCP۲.۶ و RCP۸.۵ در آینده نزدیک ۳۶ و ۲۸ درصد افزایش و در آینده دور ۱۲ و ۳ درصد کاهش خواهد یافت. بررسی توزیع احتمالاتی داده ها نشان داد مقادیر دبی اوج از تابع ویبول نوع سوم پیروی می کند. این تغییرات در دبی های اوج با توجه به تغییر توزیع آماری احتمال رخداد پدیده های حدی (دبی های اوج شدید) را افزایش خواهد داد. لذا وقوع بارش های حدی و دبی های اوج شدیدتر با دور بازگشت کمتری رخ خواهد داد. نتیجه گیری: در مجموع، این نتایج حاکی از آن است مدیریت، بهره برداری و نگهداری از منابع آبی تجمیع شده در محل سد شهیدرجایی با چالش جدی روبرو خواهد شد. لذا پیشنهاد می شود ضمن بررسی دقیق تر و مقایسه با نتایج دیگر مدل های هیدرولوژیکی سناریوهای حدی پیش رو در مدیریت حوضه آبریز اعمال شود.

نویسندگان

فاطمه صفری سوخته کلایی

Irrigation and Drainage, Water Engineering Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran

رضا نوروز ولاشدی

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

مجتبی خوش روش

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Akbary, M. and V. Sayad. ۲۰۲۱. Analysis of climate change ...
  • Abbaspour, K.C., M. Faramarzi, S.S. Ghasemi and H. Yang. ۲۰۰۹. ...
  • Binesh, N., M.H. Niksokhan and A. Sarang. ۲۰۱۸. Analysis of ...
  • Goudarzi, M., B. Salahi and S.A. Hosseini. ۲۰۱۵. Effects of ...
  • Mutsindikwa, T.C., Y. Yira, A.Y. Bossa, J. Hounkpè, S. Salack, ...
  • Devia, G.K., B.P. Ganasri and G.S. Dwarakish. ۲۰۱۵. A review ...
  • Jansen, K.F., A.J. Teuling, J.R. Craig, M. Dal Molin, W.J. ...
  • Niroumandfar, F., M. Zaherinia and B. Yazarloo. ۲۰۱۸. Investigating the ...
  • Hasanpour Kashani, M., M.A. Ghorbani, Y. Dinpazhouh, and S. Shahmorad. ...
  • Khoshravesh, M., M. Raeini and E. Nikzad Tehrani. ۲۰۱۷. Application ...
  • Meskar, H. and R. Fazloula. ۲۰۱۳. Investigation of Sedimentation Pattern ...
  • Yaghoubi, M. and A.R. Massah Bavani. ۲۰۱۴. Sensitivity analysis and ...
  • Rusli, S.R., D. Yudianto and J.-t. Liu. ۲۰۱۵. Effects of ...
  • Zhang, Z., Q. Cheng, B. Qi and Z. Tao. ۲۰۲۱. ...
  • Nonki, R.M., A. Lenouo, R.M. Tshimanga, F.C. Donfack and C. ...
  • Seibert, J. ۱۹۹۷. Estimation of parameter uncertainty in the HBV ...
  • Seibert, J. ۱۹۹۶. HBV light, in User’s manual, Uppsala University, ...
  • Kult, J., W. Choi and J. Choi. ۲۰۱۴. Sensitivity of ...
  • Shiwakoti, S. ۲۰۱۷. Hydrological modeling and climate change impact assessment ...
  • Aamiri, A. and H. Salimi. ۲۰۲۱. Comparison of the Performance ...
  • Esmaeili-Gisavandani, H., M. Lotfirad, M.S.D. Sofla and A. Ashrafzadeh. ۲۰۲۱. ...
  • Maxander, O. ۲۰۲۱. The impact of different evapotranspiration models in ...
  • Lakzaianpour, G.H., O. Mohamadrezapour and M. Malmir. ۲۰۱۶. Evaluating the ...
  • Usman, M., C.E. Ndehedehe, H. Farah and R. Manzanas. ۲۰۲۱. ...
  • Conover, W.J. ۱۹۹۹. Practical nonparametric statistics. Vol. ۳۵۰. john wiley ...
  • Feng, Y., W. Wang, D. Suman, S. Yu and D. ...
  • Fathzadeh, A., M. Mahdavi, R. Bales, A. Abkar and A. ...
  • نمایش کامل مراجع