اثر روش خاک ورزی و بقایای گندم بر بهره وری فیزیکی آب مصرفی و عملکرد ذرت دانه-ای در شهرستان دزفول

اهدافهدف از این پژوهش بررسی روش‎های خاکورزی و مدیریت بقایای گندم بر شاخصهای ضریب سرعت سبز شدن، میزان بهره وری فیزیکی مصرف آب و عملکرد ذرت دانهای در شهرستان دزفول استان خوزستان بود.مواد و روش هادر اجرای آزمایش از طرح آزمایش کرت های خرد شده نواری در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. تیمارها روش های خاک ورزی در سه سطح (خاک ورزی، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی) به عنوان فاکتور اصلی و مدیریت بقایای گندم (رقم چمران) در دو سطح (حفظ بقایا به صورت ایستاده و حذف تمام بقایای گیاهی از سطح خاک) به عنوان فاکتور فرعی بود.یافته هانتایج این پژوهش نشان داد که خاکورزی مرسوم در شرایط عدم وجود بقایای گندم و بیخاکورزی در شرایط وجود بقایای گندم به ترتیب با ۷۳/۳ و ۹۶/۱ درصد، بیشترین و کمترین ضریب سرعت سبز شدن را نشان دادند. خاکورزی مرسوم در شرایط عدم وجود بقایا با میانگین ۱۰۲۳۰ و بیخاکورزی در شرایط وجود بقایا با میانگین ۶۳۴۱ مترمکعب در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین میزان مصرف آب در هکتار به خود اختصاص دادند (p≤۰.۰۱). بیشترین عملکرد دانه ذرت (۶۴/۷۶۴۷ کیلوگرم در هکتار) در سامانه ی کم خاک ورزی و حفظ بقایا حاصل شد که نسبت به سامانه ی بی خاک ورزی منجر به افزایش ۳۴ درصدی عملکرد محصول شد.نتیجه گیریاستفاده از سیستمهای خاکورزی حفاظتی همراه با حفظ بقایا در سطح خاک، افزایش ذخیره رطوبت، کاهش مصرف آب آبیاری، افزایش ماده آلی و حاصلخیزی خاک و صرفه جویی در نیروی کارگری و زمان صرف شده جهت عملیات خاکورزی میتواند الگوی مناسبی برای کاشت ذرت دانهای باشد.

کلیدواژه ها:

بقایای گندم ، ذرت ، خاک ورزی ، بی خاک ورزی ، کم خاک ورزی