بررسی پایداری عملکرد دانه در لاین های امید بخش جو با استفاده از GGE بای پلات در مناطق گرم

تجزیه اثرمتقابل ژنوتیپ × محیط در آزمایشات مقایسه عملکرد چند محیطی برای ارزیابی، انتخاب و توصیه گیاهان زراعی بسیار مهم است. هدف از این تحقیق، شناسایی لاین های دارای عملکرد بالا و پایدار جهت معرفی در مناطق مختلف اقلیم های گرم ایران بود.مواد و روش ها: تعداد ۱۷ لاین امیدبخش جو (همراه با دو شاهد اکسین و WB-۹۴-۳) در طی دو سال زارعی ۹۸ - ۱۳۹۶ در پنج ایستگاه منطقه گرم کشور شامل ایستگاه های اهواز، داراب، زابل، گنبد و مغان در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر مکان، ژنوتیپ و اثر های متقابل ژنوتیپ × مکان، ژنوتیپ × سال و ژنوتیپ × سال × مکان در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودند. بررسی بای پلات چند ضلعی منجر به شناسایی چهار لاین برتر (G۱۰، G۱۷، G۱۸ و G۱۹)، شش لاین ضعیف وسه محیط بزرگ گردید و لاین های مناسب در هر محیط بزرگ نیز مشخص شد. از بین مکان های مورد بررسی، گنبد دارای تمایز بالایی بوده و توانست تفاوت های بین لاین ها را به خوبی نشان دهد و مغان کمترین مقدار تمایز را نشان داد. گنبد بیشترین مقدار وراثت پذیری عمومی عملکرد دانه (۷۸۰/۰) و مغان کمترین مقدار وراثت پذیری عمومی عملکرد دانه (۰۱۸/۰) را نشان دادند. نتیجه گیری: مقایسه لاین های مورد بررسی با ژنوتیپ ایده آل نشان داد که لاین های شماره ی G۱۸، G۱۰، G۱۹ و G۱۷ نزدیک ترین لاین ها به ژنوتیپ ایده آل با عملکرد بالا و پایداری نسبی عملکرد دانه بودند و در نهایت این چهار لاین به-عنوان لاین های برتر برای بررسی های تکمیلی انتخاب شدند.

کلیدواژه ها:

اقلیم گرم ، تجزیه پایداری ، روش های چندمتغیره ، جو ، عملکرد دانه