مقایسه مدل های SRM و HEC-HMS در شبیه سازی رواناب ناشی از ذوب برف حوضه ی آبریز شهرچای ارومیه

هدف این مطالعه، شبیه­سازی رواناب حاصل از ذوب برف در حوضه­ی شهرچای، با استفاده از دو مدل SRM و HEC-HMS است. بدین منظور، ابتدا با وارد کردن داده­های پوشش برف، متغیرهای هواشناختی و پارامترهای لازم به مدلSRM ، رواناب ناشی از ذوب برف شبیه­سازی شد. در مدل HEC-HMS نیز پس از ایجاد مدل حوضه با نرم افزار HEC-GeoHMS در محیطGIS  و ایجاد مدل هواشناختی و واردکردن پارامترهای لازم مانند تلفات، روندیابی و ذوب برف شبیه­سازی انجام شد. ضریب تعیین (R۲) مدل SRM معادل ۹/۰ و درصد خطای حجمی آن (DV) ۹۶/۱ به دست آمد. از طرفی مدل HEC-HMS نیز با دقت رضایت­بخش (ولی کمتر از SRM) شبیه­سازی رواناب ناشی از ذوب برف را انجام داد. به طوری که ضریب تعیین ( R۲) آن ۸۵/۰ و درصد خطای حجمی آن (DV) ۱/۲ درصد به دست آمد. صرف نظر از دقت بالای مدل SRM یکی از نقاط قوت مدل HEC-HMS، استفاده از داده­های دما و بارش است؛ در صورتی که مدل SRM علاوه بر این پارامترها نیازمند داده های مساحت سطح پوشش برف است که از تصاویر ماهواره­ای به دست می آید. نتایج نشان داد که مقدار کل رواناب در منطقه­ی  مورد مطالعه با مدل SRM ، معادل ۱۰۶×۹/۱۲۹ متر مکعب بود. در حالی که این رقم با مدل HEC-HMS معادل با ۱۰۶×۶/۱۲۹ متر مکعب به دست آمد. با مقایسه­ی  این ارقام با مقدار مشاهداتی (یعنی ۱۰۶×۴/۱۳۲ متر مکعب) می­توان نتیجه گرفت که عملکرد مدل SRM در مقایسه با مدل HEC-HMS نسبتا خوب است.

کلیدواژه ها:

برف ، سنجش از دور ، HEC-HMS ، SRM ، شهرچای