تحلیل حساسیت متغیرهای ژئومورفولوژی موثر بر سیلاب با استفاده از مدل HEC-HMS (مورد مطالعه: زرچشمه هونجان- استان اصفهان)

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 277

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HYD-2-3_002

تاریخ نمایه سازی: 4 بهمن 1401

چکیده مقاله:

چکیده روش­ هایی که برای شناسایی، تفکیک و اولویت­­ بندی مناطق سیل­ خیز به­ کار گرفته شده­ است، اغلب کل حوضه آبخیز را به­­ صورت یکپارچه در نظر گرفته و یا به­ صورت منطق ه­ای و بدون در نظر گرفتن مرزهای فیزیکی حوضه­ ها و یا زیرحوضه ­ها انجام شده است. حوضه زرچشمه هونجان در استان اصفهان و شهرستان شهرضا واقع گردیده است که هر ساله سیل­ های مخرب به بخش­ های وسیعی از زمین­ ها و باغات حاشیه رودخانه آسیب وارد می­کند. شناسایی و پیش­ بینی حجم سیلاب این زیرحوضه که بدون شک زمین­ های پایین­ دست را متاثر می­کند و مشخص نمودن اولویت و حساسیت زیرحوضه­ های آن برای اجرای برنامه­ های کنترل سیل امری لازم و ضروری است. در این پژوهش از روش شبیه­ سازی هیدرولوژیکی توسط نرم ­افزار HEC-HMS برای بازسازی مدل حوضه و بررسی و روند­یابی هیدروگراف­ های سیل در آن و نیز برای تحلیل حساسیت دبی سیلابی حوضه نسبت به تغییر سه پارامتر قابل مدیریت ژئومورفولوژی در سیلاب شامل: CN، شیب و مساحت در هریک از زیرحوضه­ ها و در گستره منطقی خود استفاده شده است. محاسبات حاصل از این تحقیق نشان می­دهد، نحوه مشارکت زیرحوضه­ ها در سیل خروجی، لزوما متناسب با دبی اوج زیرحوضه­ها نبوده و زیرحوضه­های با دبی اوج بیشتر، ضرورتا تاثیر بیشتری در سیل خروجی حوضه ندارد. لذا برای هرگونه عملیات کنترل سیل و یا کاهش دبی اوج در خروجی حوضه، باید نحوه تاثیر هر یک از زیرحوضه­ ها را پس از روندیابی آنها در آبراهه­ های اصلی تعیین کرد و سپس با توجه به سهمی که در ایجاد سیل خروجی به­ عهده دارند، آنها را تفکیک و اولویت­ بندی نمود. با اجرای روش حذف انفرادی زیرحوضه­ ها در مدل حوضه زرچشمه هونجان توسط نرم­ افزار HEC-HMS مشخص گردید، زیرحوضه S۱۳ بیشترین اثر کاهشی و زیر حوضه S۳ کمترین اثر کاهشی روی دبی اوج خروجی حوضه دارد. همچنین افزایش CN در زیرحوضه­ های S۱۳-S۵-S۱۱-S۱۲-S۱۰-S۱۵-S۶ موجب افزایش دبی اوج شده است و در سایر زیرحوضه ­ها تاثیر معکوس داشته است. زیرحوضه­ های S۱۲-S۱۳-S۵-S۱۰ نسبت به تغییر مساحت حساسیت بیشتری از خود نشان دادند. همچنین افزایش شیب در زیرحوضه ­های S۲,S۴,S۵,S۷,S۱۰,S۱۲,S۱۳,S۱۵,S۱۶,S۱۷,S۲۱,S۲۲,S۲۴ در افزایش دبی اوج خروجی تاثیر مستقیم داشته و در سایر زیرحوضه­ ها تاثیرمعکوس داشته است.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: روندیابی سیل ، مدل HEC-HMS ، روش شبیه سازی هیدرولوژیکی ، مدل آنالیز حساسیت ، زرچشمه هونجان

نویسندگان

ابوالقاسم امیراحمدی

دانشیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه حکیم سبزواری

ملیحه محمدنیا

دانشجوی دکتری هیدروژئومورفولوژی دانشگاه حکیم سبزواری

نگار گلشنی

کارشناس ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه حکیم سبزواری

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • امیراحمدی، ابوالقاسم، شیران، مهناز (۱۳۸۸)، کاربرد مدل HEC-HMS در تحلیل ...
  • امیدوار، کمال، اژدرپور، مهران (۱۳۹۱)، مقایسه شبکه عصبی مصنوعی و ...
  • احمدی، حسن (۱۳۸۶)، ژئومورفولوژی کاربردی، انتشارات دانشگاه تهران، ج۱.. ...
  • بهزادفر، مرتضی (۱۳۸۵)، راهکارهای کاهش خسارت سیلاب، کارگاه فنی هم ...
  • خسروشاهی، محمد. و ثقفیان، ب. (۱۳۸۱)، نقش روندیابی رودخانه در ...
  • دورکامپ و کینگ، سترالر و کاردینز و راکومپ، جو (۱۳۷۵)، ...
  • رفاهی، حسینقلی (۱۳۸۲). فرسایش آبی و کنترل آن، انتشارات دانشگاه ...
  • زمردیان، محمدجعفر (۱۳۸۳)، ژئومورفولوژی ایران، انتشارات آستان قدس رضوی، ج۱.. ...
  • شایان، سیاوش (۱۳۶۹)، فرهنگ اصطلاحات جغرافیای طبیعی، سازمان پژوهش و ...
  • ضیایی، حجت­الله و بهنیا، عبدالکریم (۱۳۸۶)، اصول مهندسی آبخیزداری، انتشارات ...
  • عبدی، پرویز (۱۳۸۵)، بررسی پتانسیل سیل­خیزی حوضه زنجان­رود با روش ...
  • علیزاده، امین (۱۳۸۳)، اصول هیدرولوژی کاربردی، انتشارات آستان قدس رضوی.. ...
  • محمودی، فرج­الله (۱۳۷۴)، ژئومورفولوژی دینامیک، انتشارات دانشگاه پیام نور.. ...
  • مهدوی، مسعود و طاهرخانی، مهدی (۱۳۸۳)، کاربرد آمار در جغرافیا، ...
  • شرکت مهندسین مشاور پارس آب سپاهان اندیش (۱۳۸۵)، مطالعات اجرایی ...
  • شرکت مهندسین مشاور پارس آب سپاهان اندیش (۱۳۸۵)، مطالعات اجرایی ...
  • شرکت مهندسین مشاور پارس آب سپاهان اندیش (۱۳۸۵)، مطالعات اجرایی ...
  • وهابی، جلیل (۱۳۸۵)، پهنه­بندی خطر سیل با استفاده از مدل­های ...
  • Beven, K.; Pappenberger, F.; and Ratto, M. (۲۰۰۸), Milti-Method global ...
  • Burton, L. (۲۰۰۳), Application of HMS-HEC and the effects of ...
  • Davis, C. (۲۰۰۱), Hydrologic modeling system, HMS-HEC, Technical reference manual, ...
  • Perrin, Charles & Oudin, Ludovic (۲۰۰۷), Impact of streamfiow data ...
  • Cunderlik. Jura, M. & Simonovic, P. (۲۰۰۴), Assessment of water ...
  • USACE, Hydrologic Modeling System (HEC-HMS), (۲۰۰۰), Technical Reference Manual. ...
  • Chen J., Shufang Zhao, Huimin Wang, (۲۰۱۱), Risk Analysis of ...
  • Mclin, S.; Springer, E. & Lane, L. (۲۰۰۱), Predicting floodplain ...
  • Plate, E.J. (۲۰۰۲), Flood Risk and Flood Managment, Journal of ...
  • نمایش کامل مراجع