اثرات مخمر ساکرومایسس سرویسیه بر تولید و ترکیبات شیر، قابلیت هضم مواد مغذی و فراسنجه های خونی گاوهای شیری

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: تغییر اساسی در رژیم غذایی نشخوار کنندگان با سیر تکاملی دستگاه گوارش آنها به اندازه کافی سازگار نبوده و موجب کاهش پایداری اکوسیستم شکمبه و نهایتا کاهش بازده استفاده از مواد خوراکی می­شود. استفاده از مخمر ساکرومایسس سرویسیه می­تواند راه حلی مناسب، جهت حفظ تعادل جمعیت میکروبی و فعالیت بهینه میکروب­ ها، بهبود شرایط تخمیر اکوسیستم شکمبه و افزایش تولید حیوانات نشخوار کننده باشند. مواد و روش ها: به ­منظور مطالعه اثرات استفاده از مخمر ساکرومایسس سرویسیه بر تولید و ترکیبات شیر، قابلیت هضم و فراسنجه ­های خونی گاوهای شیری، از ۲۰ راس گاو شیری نژاد سیمنتال با متوسط تولید شیر ۴±۳۲ کیلوگرم در روز در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. هر ۱۰ راس گاو به­ طور تصادفی به­ عنوان یک تیمار در نظر گرفته شد. تیمارهای آزمایشی به ترتیب شامل: ۱- گروه شاهد جیره پایه بدون استفاده از مخمر، ۲- جیره پایه + ۱۰ گرم مخمر ساکرومایسس سرویسیه در روز به ازای هر راس گاو بود، که در آن مخمر به صورت سرک به خوراک دام اضافه گردید. تمامی جیره ­ها حاوی غلظت­ های مساوی از ماده خشک، انرژی قابل متابولیسم و پروتئین خام بودند. گاوها ۳ مرتبه در روز در ساعت ۴ صبح، ۱۲ ظهر و ۱۹ عصر دوشیده می­شدند­. در ۷ روز انتهایی آزمایش، در هر وعده شیردوشی، از شیر دوشیده شده به میزان ۵۰ میلی­لیتر در ظروفی جداگانه نمونه­ گیری شده و پس از مخلوط کردن نمونه­ های شیر مربوط به کل وعده­ ها با یکدیگر (با لحاظ نمودن سهم تولید شیر روزانه در هر وعده)، ترکیبات شیر اندازه­ گیری شد. در آخرین روز آزمایش و ۲ ساعت پس از تغذیه صبحگاهی از ورید وداج گردن هر راس گاو خون­گیری به­ عمل آمد. جهت تعیین قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی خوراک، نمونه­ برداری از مدفوع و خوراک در ۵ روز انتهای آزمایش انجام شد. یافته ها: استفاده از مخمر ساکرومایسس سرویسیه تاثیر معنی­داری بر میزان چربی، پروتئین و لاکتوز شیر نداشت. میزان قابلیت هضم ماده آلی، چربی خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی با استفاده از مخمر به­ طور معنی ­داری افزایش یافت (۰/۰۵p<). ولی افزایش میزان قابلیت هضم ماده خشک و پروتئین خام معنی­ دار نبود. همچنین استفاده از مخمر ساکرومایسس سرویسیه سبب کاهش معنی­ دار نیتروژن اوره­ای خون شد (۰/۰۵p<)، ولی بر میزان گلوکز تاثیر معنی­ داری نداشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج آزمایش، استفاده از مخمر ساکرومایسس سرویسیه باعث افزایش معنی­ دار قابلیت هضم ماده آلی، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و چربی خام شد و همچنین باعث بهبود تولید شیر و ترکیبات آن شد، در نتیجه استفاده از ۱۰ گرم مخمر ساکرومایسس سرویسیه در جیره گاوهای شیری پیشنهاد می­ شود.

کلیدواژه ها:

Dairy cow ، Milk production and compounds ، Nutrient digestibility ، Saccharomyces cerevisiae ، تولید و ترکیبات شیر ، قابلیت هضم مواد مغذی ، گاو شیری ، مخمر ساکرومایسس سرویسیه