اندوخته و پویایی کربن خاک پس از آتش سوزی در مراتع نیمه استپی چهارمحال و بختیاری
محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 23، شماره: 4
سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 156
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WASO-23-4_018
تاریخ نمایه سازی: 25 دی 1401
چکیده مقاله:
آتشسوزی پوشش گیاهی مراتع یکی از دخالتهای مهم بشر در اکوسیستم است که می تواند فرایندهای این اکوسیستمها به ویژه معدنی شدن کربن خاک را دگرگون سازد. هدف از این پژوهش، بررسی پیامد آتش سوزی پوشش گیاهی بر توزیع ماده آلی و توان معدنی شدن کربن خاک (تنفس میکروبی) در مراتع نیمه استپی کرسنک واقع در استان چهارمحال و بختیاری بود. برای آن، مراتعی با تاریخچه ی آتش سوزی گوناگون که در سال های ۱۳۸۷، ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ به ترتیب ۳، ۲ و ۱ سال پیش از این بررسی دچار آتش سوزی شده بودند، گزینش گردید. نمونهبرداری از دو لایه رویین (۱۰-۰ سانتیمتر) و زیرین (۲۵-۱۵ سانتیمتر) خاک، از هر جایگاه دچار آتشسوزی و جایگاه کنار آن که دچار آتش نشده بود (شاهد) در ۹ تکرار (سرهم ۱۰۸ نمونه) انجام شد. سپس پیامد آتش بر اندوخته ماده آلی خاک، معدنی شدن کربن، تندی معدنی شدن کربن در کل خاک و خاکدانه های درشت و ریز با آزمون t مستقل در سطح احتمال ۵ درصد بررسی شد. این پژوهش نشان داد که اندوخته ماده آلی خاک در نمونه های رویین، ۱ و ۲ سال پس از آتش سوزی در برابر شاهد بهطور معنیدار کاهش یافت. آتش سبب کاهش معنیدار معدنی شدن کربن تنها در لایه رویین ۱ سال پس از آتش شد، به گونهای که کربن معدنی شده خاک در برابر شاهد ۲۲ درصد کاهش یافت. پیامد آتش سوزی بر تندی معدنی شدن کربن خاک ۱ و ۲ سال پس از آتش در برابر مناطق شاهد معنی دار بود و تندی معدنی شدن کربن خاک در این تیمارها در برابر شاهد به ترتیب ۳۴ و ۲۲ درصد افزایش یافت. افزون بر آن، معدنی شدن کربن در لایه رویین و زیرین بخش درشت ماده آلی در تیمار ۱ سال پس از آتش در برابر شاهد کاهش معنیدار نشان داد. در مجموع میتوان دریافت که آتش سوزی در سال های نخستین پس از رخداد آن سبب کاهش تندی انباشت کربن[۱] در خاک شد، که با گذشت زمان پیامدهای زیانبار آن بر خاک تا اندازهای کاهش یافت.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
جلال حیدری
دانشگاه شهرکرد
شجاع قربانی دشتکی
دانشگاه شهرکرد
فایز رئیسی
دانشگاه شهرکرد
پژمان طهماسبی
دانشگاه شهرکرد