تخمین توزیع افت تنش استاتیکی روی گسل در جریان زمین لرزه د یماه 1382 بم, با کمک تبدیل فوریه و روش فضای عدد موج

تخمین الگوی توزیع افت تنش روی گسل مسبب یک زلزله نقش مهمی در بررسی حرکات ناشی از آن زلزله و شبیه سازی دینامیکی آن ایفا می کند. از سوی دیگر، مطالعه تغییرات تنش ممکن است جنبه هایی نو، از ارتباط بین پیش لرزه ها، پس لرزه ها و حادثه اصلی را نیز روشن کند. روشهای موجود برای تعیین افت تنش از روی توزیع لغزش پرهزینه و زما نبر است. در این مقاله روشی ساده و کم هزینه را برای تخمین توزیع افت تنش استاتیکی روی گسل مسبب زلزله مخرب دی ماه 1382 بم به کار گرفته ایم. روش فوق در عین سادگی و حجم بسیار پایین محاسبات، دارای دقت خوبی است و به دانستن توزیع لغزش روی گسل در طی زمین لرزه نیاز ندارد. این روش توانایی در نظرگرفتن ناهمگنی محیط را به صورت تقریبی دارد و در حالت خاص لغزش روی گسلهای امتداد لغز قائم، اثرات سطح آزاد را نیز با در نظر گرفتن تصویر آیینه ای توزیع لغزش در بالای سطح زمین می توان در نظر گرفت. با توجه به آنکه گسل مسبب زمی نلرزه بم تقریباً به حالت امتداد لغز قائم است؛ می توان اثرات سطح آزاد را در محاسبات لحاظ کرد و لذا روش مورد استفاده، دقت بالایی خواهد داشت. مقدار افت تنش در نقاطی که بیشترین لغزش را داشته است، حداکثر است و تا حد 28MPa می رسد. در اطراف ناحیه ای که لغزش زیادی را تجربه کرده است؛ افت تنش منفی )افزایش تنش( تا حد 10MPa نیز مشاهده می شود. توزیع تنش به دست آمده، تطابق خوبی با توزیع پس لرزه های زلزله دارد. افزایش تنش در این ناحیه، باعث تمرکز پس لرزه ها در آن شده است. بعداً در بخش پایانی مقاله ،یک پارامتر مهم دیگر، یعنی انرژی شکست سطحی گسل در جریان زلزله بم نیز به میزان G = 2.143×?? J/m تخمین زده شده است.

کلیدواژه ها:

افت تنش استاتیکی ، زمی نلرزه بم ، روش فضای عدد موج ، تبدیل فوریه ، انرژی شکست سطحی