ارزیابی کارآیی برخی جدایه های باکتریایی در مهار زیستی بیماری بلاست برنج

بیماری بلاست برنج که توسط Pyricularia oryzae  ایجاد می­شود یکی از مهم­ترین بیماری­های برنج در جهان است. در این تحقیق، از مجموع ۱۵۰ نمونه آلوده جمع­آوری شده از مزارع برنج استان گیلان، ۲۰ جدایه قارچی و ۳۰ جدایه باکتریایی جداسازی شد. براساس نتایج این تحقیق، باکتری­های جداشده  Pseudomonas aeruginosa،Enterobacter sp. ،Enterobacter cloacae وBacillus subtilis  بودند. در آزمایشگاه از دو روش کشت متقابل و تولید متابولیت­های فرار ضدقارچی به منظور مطالعات مهار زیستی استفاده شد. در کشت متقابل، جدایه  Y–۲۵–۳از P. aeruginosa با۱۱/۶۱ درصدو در متابولیت فرار جدایه B. subtilis W با ۵۱/۶۰ درصد موثرترین جدایه­ها در مهار رشد میسلیومی قارچ عامل بیماری بودند. در بررسی­های گلخانه ای این شش جدایه باکتریایی و بیمارگر P. oryzae پس از ۱۲ روز روی گیاه برنج (رقم هاشمی) مایه­زنی شدند. تمامی جدایه­ها به­طور موثری قادر به کاهش شاخص بیماریP. oryzae  شدند و جدایه  Y–۲۵–۳از P. aeruginosa با کاهش شاخص بیماری به میزان ۵۳/۷۰ درصد موثرترین جدایه باکتری در بررسی­های گلخانه ای بود. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین تیمارها با استفاده از آزمون دانکن و روش حداقل اختلاف معنی­دار (LSD) و بر اساس طرح کاملا تصادفی نشان داد بین باکتری­ها از نظر درصد مهار میسلیومی در کشت متقابل و متابولیت فرار اختلاف معنی داری وجود داشت. هم چنین در گلخانه بین تیمارهای مختلف از نظر صفات شاخص بیماری، ارتفاع بوته و وزن تر اختلاف معنی­داری مشاهده شد، در حالی که از نظر صفت وزن خشک بین تیمارها اختلاف معنی­داری وجود نداشت. با توجه به نتایج به­دست آمده از بررسی­های بیوکنترل در آزمایشگاه و گلخانه، جدایه P. aeruginosa به عنوان موثرترین باکتری در کنترل بیماری بلاست برنج معرفی می­شود. 

کلیدواژه ها:

آنتاگونیسم ، باکتری ها ، برنج ، مهار زیستی ، Pyricularia oryzae