ارزیابی و مقایسه سطح پایداری محصولات زراعی شرق حوضه زاینده رود تحت شرایط خشکسالی با استفاده از تکنیک تصمیم چندمعیاره
محل انتشار: فصلنامه محیط شناسی، دوره: 40، شماره: 2
سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 129
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JESJ-40-2_021
تاریخ نمایه سازی: 13 دی 1401
چکیده مقاله:
همزمان با توسعه مباحث پایداری، تلفیق جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برای انجام فرایند تصمیم ضروری به نظر می رسد. این مقاله با تجمیع جنبه های مختلف پایداری و استفاده از تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) به سنجش و مقایسه سطح پایداری محصولات زراعی در مقیاس مزرعه ای پرداخته است. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل ۱۴۰ پرسش نامه و مصاحبه رو در رو با کشاورزان شرق حوضه رودخانه زاینده رود برای چهار محصول یونجه، گندم، جو و ذرت علوفه ای در سال زراعی ۱۳۹۰- ۱۳۹۱ جمع آوری شد. نتایج نشان داد که یونجه با وزن نهایی ۲۸۷/۰ پایدارترین محصول است و جو، گندم و ذرت علوفه ای به ترتیب با وزن نهایی ۲۶۶/۰، ۲۳۵/۰ و ۲۱۲/۰ در رتبه های بعدی پایداری قرار دارند. همچنین، بر اساس معیار زیست محیطی، جو با نمره ۳۵۲/۰ پایدارترین محصول بود. در رتبه بندی محصولات بر اساس معیارهای اجتماعی و اقتصادی به ترتیب یونجه با وزن ۲۷۴/۰ و ۵۰/۰ دارای بالاترین سطح پایداری بود. با توجه به افزایش رقابت کاربری آب در حوضه رودخانه زاینده رود و افزایش ارزش آب در بخش کشاورزی با تغییر وزن شاخص آب مصرفی تحلیل حساسیت انجام گرفت. نتایج حاکی از این بود که با افزایش وزن مولفه زیست محیطی تا سطح ۴/۰ پایداری کلی جو افزایش می یابد. این نتیجه با افزایش فشار بر منابع آب زیرزمینی و به تبع آن شوری آب و خاک و نیاز آبی پایین جو نسبت به سایر محصولات در منطقه سازگار است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
اعظم رضایی
PhD. Candidate, Natural Resource Economics, Tarbiat Modares University, Iran
سید ابوالقاسم مرتضوی
Assistant Professor, Agricultural Economics, Tarbiat Modares University, Iran
غلامرضا پیکانی
Associate Professor, Agricultural Economics, University of Tehran, Iran
صادق خلیلیان
Associate Professor, Agricultural Economics, Tarbiat Modares University, Iran