بررسی سیل خیزی و تعیین عوامل موثر در آن در حوضه رودخانه بالقلی چای با استفاده از تکنیک GIS، RS و AHP

سیلاب اصلی ترین بلای همه گیر و یکی از مسائل مهم جهانی است به طوری که با افزایش شدت و فراوانی رخدادهای سیل، نگرانی های جهانی در خصوص افزایش مرگ و میر و ضررهای اقتصادی ناشی از سیل افزایش یافته است. در این مطالعه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، تصاویر ماهواره ای، داده های ایستگاه باران سنجی و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) روشی کارآمد برای نقشه خطر سیل خیزی حوضه و زیرحوضه های رودخانه بالقلی چای ارائه شده است. نقشه خطر سیل خیزی بر پایه تاثیرات ترکیبی عوامل فیزیکی و اقلیمی تهیه شد. ۸ عامل فیزیکی شامل مساحت، شیب، جهت، زمان تمرکز، تراکم زهکشی، نسبت انشعاب، ضریب شکل و شماره منحنی و ۲ عامل اقلیمی شامل متوسط بارندگی سالانه و متوسط حداکثران بارندگی روزانه استفاده شد. از GIS برای تولید لایه های عوامل و از بازدید میدانی و تصاویر ماهواره ای به منظور اصلاحات مورد نیاز لایه های تهیه شده استفاده شد. سپس، از طریق توزیع پرسش نامه و جمع آوری نظرهای کارشناسی با استفاده از روش AHP، به هر یک از معیارها و زیرمعیارها وزنی اختصاص یافت. با همپوشانی لایه های وزن دار شده در محیط GIS، نقشه خطر سیل خیزی تهیه شد. نتایج نشان داد که قسمت های جنوبی و شمال غرب حوضه از نظر تولید سیلاب بسیار مستعد است. همچنین، زیرحوضه سقزچی چای (H) در قسمت جنوبی حوضه بالقلی چای از نظر سیل خیزی در رتبه اول و زیرحوضه لاطران چای (A) در رتبه آخر قرار دارد.

کلیدواژه ها:

AHP ، Balegli Chay ، curve number ، Flooding ، GIS