بررسی افزایش عملکرد گندم (رقم نارین) با باکتری های جداسازی شده از ریزوسفر (Atriplex lentiformis، Seidlitzea rosmarinus و Halostachys belangeriana) تحت تنش شوری

این پژوهش با هدف افزایش مقاومت به شوری گندم با استفاده از باکتری های محرک رشد گیاه مقاوم به شوری جداسازی شده از ریزوسفر گیاهان شورپسند آتریپلکس، اشنان و سنبله نمکی طراحی و اجرا گردید. صفات محرک رشد گیاه باکتری ها در شرایط غیر شور و مقاومت به شوری باکتری های جداسازی شده از ریزوسفر گیاهان مذکور بررسی گردید. باکتری های برتر به لحاظ صفات محرک رشد شامل Bacillus safensis، Bacillus pumilus و Zhihengliuella halotolerans شناسایی و به بذر گندم آغشته و پس از کشت گلدانی در گلخانه با آب آبیاری با شوری ۰.۲ دسی­زیمنس بر متر به­ عنوان شاهد و شوری­ های ۴، ۸ و ۱۶ دسی­ زیمنس بر متر آبیاری گردید. در پایان دوره رشد، برخی شاخص ­های رویشی و زایشی گندم اندازه­ گیری شد. شوری باعث کاهش بیومس کل (وزن ریشه + بخش هوایی)، طول سنبله، وزن سنبله، تعداد سنبلچه، تعداد گلچه، تعداد بذر و وزن بذر بر پایه گندم، درصد آمیلوز و درصد آمیلوپکتین بذر شد ولی باکتری ها باعث افزایش شاخص ­های مذکور شدند. مقدار بیوماس گندم در شوری ۴ دسی­ زیمنس بر متر و در تیمار آغشته شده با باکتری B. safensis برابر با ۱.۳۸ گرم اندازه­ گیری شد که نسبت به شاهد و دو باکتری دیگر به­ طور معنی­ داری بیشتر بود. مقدار وزن بذر/پایه در شوری ۴ دسی­زیمنس بر متر آغشته شده با باکتری B. safensis برابر با ۰.۳۷ گرم به دست آمد که نسبت به شاهد بدون باکتری و باکتری Z. halotolerans به ­طور معنی­داری بیشتر بود. بیشترین مقدار آمیلوز در تلقیح بدون شوری با باکتری B. pumilus به مقدار ۱۳.۶۷ درصد، بیشترین مقدار آمیلوپکتین و K/Na به ترتیب برابر با ۳۳.۸ درصد و ۸.۸ در تلقیح بدون شوری Z. halotoleran به دست آمد که نسبت به شاهد تفاوت معنی­داری داشت نتایج نشان داد که ریزوسفر گیاهان مرتعی شور­پسند می­تواند منبع مناسبی برای جداسازی باکتری های مقاوم به شوری جهت بهبود مقاومت گندم به شوری باشد.

کلیدواژه ها:

آمیلوپکتین ، اکسین ، باسیلوس سافنسیس ، باکتری محرک رشد