ارائه مدل روابط سیستمی عوامل موثر بر ارتقای اثربخشی منابع انسانی در دانشگاه با رویکرد دیماتل فازی از منظر جامعه شناسی سازمان ها

در دنیای رقابتی امروز، یکی از رموز کلیدی موفقیت سازمان­ها در بررسی و ارزیابی به موقع و صحیح اثربخشی سرمایه­های انسانی­شان نهفته است. الگوسازی در راستای ارتقای اثربخشی می­تواند در دیالکتیکی تنگاتنگ با مقوله هایی هم­چون ارتقای بهره وری، کیفیت زندگی­کاری و ایجاد رضایت در کارکنان، ارتقای فعالیت های ارزش­آفرین، دانش و مهارت شغلی و ارتقای نگرش­ها و رفتار کارکنان نهفته باشد. در این تحقیق، عوامل موثر بر ارتقای اثربخشی منابع انسانی در دانشگاه با رویکرد سیستمی ساختاری- تفسیری بررسی و مدل سازی شده است. این تحقیق به لحاظ ماهیت و نحوه جمع­آوری داده ها، پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری، کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاهی واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی مستقر دراستان آذربایجان­شرقی بوده است. ابزار گردآوری داده ها دو نوع پرسشنامه محقق­ساخته است که اولی در راستای شناسایی عوامل موثر بر ارتقای اثربخشی منابع انسانی در دانشگاه و بر مبنای طیف ۵ گزینه ا ی لیکرتتهیه و تنظیم گردید. پرسشنامه نوع دوم نیز بر مبنای انجام مقایسه زوجی مورد نیاز برای رویکرد سیستمی دیماتل فازی تهیه و تنظیم گردید. اعتبار پرسشنامه ها با رویکرد محتوایی و پایایی براساس رویکردهای سازگاری درونی و آزمون مجدد بررسی شده است.  پس ازگردآوری پرسشنامه نوع اول، پاسخ ها وارد نرم افزار آماری SPSS شده و تحت آزمون های آماری تی تک نمونه­ای قرار گردید. یافته های تحقیق، در مرحله اول ۵ عامل اصلی را به عنوان عوامل موثر بر ارتقای اثربخشی منابع انسانی در دانشگاه از منظر اعضای هیئت علمی در جامعه تحت مطالعه شناسایی کرده است. در گام دوم پرسشنامه نوع دوم برمبنای مقایسه زوجی مرتبط با ۵ عامل موثر تشکیل و توزیع گردید. یافته های مرتبط با رویکرد سیستمی دیماتل نشان داد که ارائه آموزش­های هدف­مند و بهره­گیری از راهبردها و رویه­های مناسب مدیریت دانشی به عنوان دو عامل با برآیند اثرگذاری و اثرپذیری بالا در سیستم تحت مطالعه است. هم­چنین بهره گیری از راهبردها و رویه­های مناسب مدیریت دانشی به عنوان عاملی که دارای برآیند بالاتری از منظره اثرگذاری بر سایر عامل­های سیستم بوده است شناسایی شد. به علاوه دو عامل توسعه شایستگی­های منابع انسانی و زمینه­سازی برای بروز و ظهور خلاقیت و نوآوری در سازمان به عنوان دو عامل با برآیند اثرپذیری از سایر عامل­ها شناسایی شده است.

کلیدواژه ها:

ارتقای اثربخشی اعضای هیئت علمی دانشگاهی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، دیماتل فازی