بررسی مفاهیم اجتماعی سازمان فضایی معماری بناهای عمومی دوره ی پهلوی اول در شهر تبریز بر اساس تئوری قدرت میشل فوکو
محل انتشار: مجله مطالعات جامعه شناسی، دوره: 14، شماره: 50
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 362
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JOSSI-14-50_003
تاریخ نمایه سازی: 30 آذر 1401
چکیده مقاله:
تغییر در سازماندهی فضایی بناها در دوره ی پهلوی اول، در بناهای عمومی تبریز، ایران، مشهود است. در این دوره با توجه به تحولات حکومتی- سیاسی شکل گرفته در ساختار کشور، بناهایی با عملکردهای نوین سربرآوردند. سوال مطرح شده این است که آیا می توان از منظر مبادی جامعه شناسانه و مفاهیم اجتماعی الگوی پنهان حاکم بر ساختارهای نوین معماری را بررسی کرده و به عنوان الگوی ثابت در معماری به کار برده و افراد حاضر در بنا را از لحاظ رفتاری کنترل نمود؟ در این رابطه میشل فوکو، اندیشمند فرانسوی، تکنیک های انضباطی را معرفی می نماید که منجر به کنترل افراد حاضر در مکان می گردد. هدف از این پژوهش تطبیق تکنیکهای انضباطی مورد نظر فوکو از جمله عملکردی بودن فضا، شبکهبندی، تفکیک فضایی و رویتپذیری در سه کاربری آموزشی(دانشسرای پسران)، اداری (عمارت شهرداری) و خدماتی (کارخانهی چرمسازی خسروی) تبریز در دورهی پهلوی اول است. این تحقیق از نوع کیفی و با تحلیل محتوای نمونه های مورد پژوهش انجام گرفته و یافته های آن برآمده از منابع کتابخانه ای و مشاهدات میدانی است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که آیتمهایی همچون سازماندهی سلولی فضاها، اختصاصی کردن مکان، حذف گردش پراکنده، سیرکولاسیون مشخص و محدود، طراحی عملکردی فضا در نمونههای مورد پژوهش رعایت شده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
نوشین قربانی
دانشجوی دکترای تخصصی گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز، ایران.
سحر طوفان
استادیار، گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران (نویسنده مسئول). sahar.toofan@iaut.ac.ir
حبیب شاه حسینی
استادیار، گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
نیما ولی زاده
استادیار، گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
حسن ستاری ساربانقلی
دانشیار، گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :